Uit waterschapsmetingen blijkt dat de waterkwaliteit in de landbouwspecifieke wateren langzaam verbetert. De helft van de meetlocaties in deze gebieden voldoet echter nog niet aan de normen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) voor de meststoffen stikstof en fosfor.
Naast de negatieve effecten voor de planten en dieren die in het water leven, kan het gevolgen hebben voor de recreatie, voedselveiligheid en diergezondheid. Verder kan de Europese Commissie sancties opleggen als Nederland de doelen van de KRW niet haalt. Dit kan het imago van de landbouw- en watersector in binnen- en buitenland schaden. Maatregelen blijven nodig om de waterkwaliteit op orde te brengen.
Meetnet
De waterschappen zijn als medeoverheid verantwoordelijk voor de waterkwaliteit in de regionale wateren. In 2012 hebben de waterschappen samen met het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Deltares en Rijkswaterstaat het Meetnet Nutriënten Landbouw Specifiek Oppervlaktewater ingesteld. Dit waterschapsmeetnet bestaat uit 173 meetlocaties die hoofdzakelijk worden beïnvloed door de emissies van mest uit de landbouw. Met dit meetnet wordt bepaald of de waterkwaliteitsdoelen voor de meststoffen stikstof en fosfor in deze wateren worden gehaald. Daarnaast wordt gekeken of er sprake is van een stijgende, gelijkblijvende of dalende trend. Dit geeft een beeld van de effectiviteit van het mestbeleid op de waterkwaliteit.
Resultaten over de periode 2011 t/m 2013
Deltares heeft het rapport ‘Meetnet Nutriënten Landbouw Specifiek Oppervlaktewater’ met de situatie tot en met 2013 uitgebracht. Dit is een tussenrapportage en opvolger van het rapport dat Deltares in 2012 heeft gepubliceerd.
Joachim Rozemeijer van Deltares: ‘Het positieve bericht is dat uit de meetresultaten blijkt dat de waterkwaliteit op de meeste landbouw specifieke wateren langzaam verbetert en dat het mestbeleid hieraan bijdraagt. Het slechte nieuws is dat op een aantal meetlocaties sprake is van een verslechtering en dat in de jaren 2011 t/m 2013 tussen de 40 en 60 procent van de meetlocaties niet voldoet aan de normen voor stikstof en fosfor in het water. Bij een nat jaar zijn de resultaten slechter dan in een droog jaar. Bij natte omstandigheden vindt namelijk meer uit- en afspoeling plaat van meststoffen’.
Maatregelen blijven nodig
Er zijn maatregelen nodig zijn om de waterkwaliteit verder te verbeteren. Dit betekent dat de maatregelen die zijn afgesproken in het 5e Actieprogramma Nitraatrichtlijn en de voorwaarden die verbonden zijn aan de derogatie die Nederland heeft gekregen, moeten worden uitgevoerd. In de gebieden waar de waterkwaliteitsdoelen niet worden gehaald, moet de agrarische sector via de aanpak van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) aanvullende maatregelen nemen. De waterschappen willen de agrarische sector daarbij helpen. Voor het stimuleren van maatregelen op gebied van landbouw en water is in het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP3) jaarlijks 65 miljoen euro beschikbaar waarvan een belangrijk deel door middel van cofinanciering afkomstig is van de waterschappen.