Het project ‘Schoon Erf, Schoon Water’ in Friesland telt maar liefst 1600 deelnemers. Dat het project zo’n groot succes zou worden, had niemand durven dromen. ‘Dit is een geweldige stap in de goede richting naar schone erven’, zegt Marian Jager, lid van het dagelijks bestuur van Wetterskip Fryslân. Wat maakt dit project tot zo’n groot succes?
Hans Kroodsma, melkveehouder in het Friese Jannum, is een van deelnemers aan het project. Vorig jaar op een regiobijeenkomst van LTO Noord hoorde Kroodsma voor het eerst van het project ‘Schoon Erf, Schoon Water’ en meldde zich gelijk aan. ‘Tijdens de bijeenkomst werd de uitnodiging gedaan om deel te nemen. Niet met de insteek vanuit het Wetterskip om te handhaven, maar juist om te kijken wat de staat is van het erf en advies op maat te geven. Dat sprak mij aan.’
Adviseurs
Het project is een initiatief van LTO Noord, Wetterskip Fryslân, Agrarische Jongeren Friesland en NMV en wordt mede gefinancierd door de provincie Fryslân. Deelname bestaat uit een startbijeenkomst en een individueel bedrijfsbezoek met twee adviseurs. “We doen dit alles vanuit een positieve insteek”, zegt Jager. 'We willen niet met het vingertje wijzen, maar juist onderling begrip creëren. Zo onthouden we ons van handhaving bij deelnemers gedurende de projectlooptijd. Wel vragen we van de deelnemers om de opgestelde maatregelen op het erf door te voeren, waarbij we aan het einde van het project langskomen met een steekproefsgewijze controle. Zo houdt de sector de regie in handen en voldoet aan de wet- en regelgeving.'
Stimuleringsbijdrage
Ook krijgt elke deelnemer een stimuleringsbijdrage van 1.000 euro. Voor melkveehouder Kroodsma is dit mooi meegenomen, maar zeker niet zijn grootste drijfveer. ‘Met deze bijdrage kan ik meer aanpassingen doorvoeren, maar dit is niet de belangrijkste reden dat ik meedoe. Ik vind het prettig dat ik nu gepast advies krijg en met het doorvoeren van maatregelen kan voldoen aan de wet- en regelgeving.’
Maatregelen
In 2015 heeft Kroodsma zijn stal gerenoveerd en het erf opnieuw verhard. Bij de renovatie heeft hij zoveel mogelijk rekening gehouden met het voorkomen van afspoeling van schoon water richting de mestput. ‘Achteraf was het nog beter geweest als ik het Wetterskip bij het aanleggen van het erf al had benaderd, maar voor mij was de drempel toen te groot om dat te doen. Een deel van de maatregelen die ik nu neem, hadden anders voorkomen kunnen worden. Naar aanleiding van de adviezen uit het project heb ik bijvoorbeeld een goot laten aanleggen naar de mestput voor een betere afvoer van het water’, zegt Kroodsma.
Bewustwording
Marian Jager merkt op dat boeren steeds bewuster worden wat een schoon erf is en wat daarvoor nodig is. ‘Boeren dachten in het verleden dat er grote investeringen nodig waren, en dat willen ze niet. Maar bij een schoon erf gaat het met name om het veranderen van gedragscomponenten, waarbij kleine ingrepen vaak al voldoen. Ik zie niet alleen een spin-off bij de boeren zelf, maar ook bij zijn erfbetreders. Zo willen bijvoorbeeld aannemers en toeleveranciers, die betrokken zijn bij het verbouwen of uitbreiden van het erf, nu ook producten leveren die ‘schoon erf proof’ zijn.’
Schoolvoorbeeld
Het project is een mooi schoolvoorbeeld voor andere DAW-projecten. ‘We merken dat er met veel interesse uit andere gebieden naar ons project wordt gekeken. Een project met deze omvang is uniek in Nederland. Er zijn nog genoeg uitdagingen als je het hebt over het verbeteren van de waterkwaliteit. Maar met dit project zetten we een mooie stap vooruit en we hopen dat er nog veel succesvolle projecten volgen’, besluit Jager.