Koning Willem Alexander en staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken) hebben donderdagochtend een bezoek gebracht aan het akkerbouwbedrijf van Jacob en Adrienne Branderhorst in het Noord-Brabantse Eethen.
De akkerbouwer gaf de koning en de staatssecretaris uitleg over de precisielandbouw die hij op het bedrijf toe past. Met een drone werd de stand van een perceel in beeld gebracht, waarna de koning samen met de akkerbouwer op de trekker stapten om kunstmest te strooien.
'Agrarische sector ook een familieaangelegenheid'
Met enige spanning op de gezichten staan Jacob en Adriënne Branderhorst met hun 2 zonen en staatssecretaris Van Dam te wachten tot de koning arriveert. Zodra de auto het erf op draait, springt de koning de auto uit om de familie een hand te schudden. Het ijs wordt meteen gebroken met een informeel praatje dat de kinderen Dirk en Thijs voor de gelegenheid niet naar school hoefden. Het Willem van Oranje-college notabene. De koning grapt dat de agrarische sector, net als zijn business een familieaangelegenheid is. "Maar bij ons kunnen de jongens zelf kiezen of ze het bedrijf over nemen", zegt Branderhorst.
Branderhorst geeft het gezelschap uitleg over zijn akkerbouwbedrijf met 192 hectare op 2 locaties. De grond is vrij zwaar, waar de gewaskeuze op aangepast is. Er wordt veel graan en graszaad geteeld, naast aardappelen, zaaiuien en suikerbieten. Op het bedrijf wordt niet-kerende grondbewerking toegepast, met uitzondering bij de aardappelteelt. Dan is ploegen noodzakelijk.
Actief gebruiker precisielandbouw
Branderhorst is actief gebruiker van precisielandbouw. De akkerbouwer zegt dat het verzamelen van data inmiddels goed gaat in Nederland. "Maar het ontbreekt aan de vertaalslag naar kennis en advies. De kennis kan de ontwikkeling in de techniek in Nederland niet bijbenen." Hij zou graag zien dat de kennis over het vertalen van de data naar concrete adviezen over gewasbescherming en bemesting en beregening wordt verbeterd. Op de vraag of de kosten van precisielandbouw uit kunnen, reageert Branderhorst dat het ook een beetje hobby is. "Maar we proberen het uiteraard wel te laten renderen."
Na de presentatie geeft de akkerbouwer bij de spuitmachine uitleg over de sensoren op de spuitboom die de gewasconditie registreren.
Demonstratie drone
Op een perceel graszaad achter de boerderij laten Bert Rijk en Teun Stiphout van Dronewerkers zien hoe een drone kan worden ingezet in de akkerbouw. De drone is uitgerust met een speciale geosensor die de zonlichtreflectie van planten meet en zo groeiverschillen kan berekenen. Die gegevens worden ingelezen in de boordcomputer van landbouwmachines waarmee per gewas de juiste dosering bemesting wordt gegeven. Het gebruik van drones in de landbouw neemt toe. "Vorig jaar hebben we zo'n 900 vluchten gedaan bij 300 boeren", zegt Rijk. Met de drones kan de stand van het gewas nauwkeurig in beeld worden gebracht. "Deze informatie kan leiden tot 70% tot 80% reductie van middelengebruik", aldus Rijk. Het gaat dan vooral om reductie van preventief gebruik van middelen.
"De drone geeft nog een nauwkeuriger beeld van de situatie op het perceel dan de sensoren die ik op de trekker heb", zegt Branderhorst. De koning en staatssecretaris luisteren aandachtig naar de uitleg over het gebruik van de drones, waarna de drone de lucht in gaat. Na een proefrondje om de windrichting en windkracht te bepalen vliegt het vliegtuigje het perceel nauwgezet af om de stand van het gewas in beeld te brengen. Een voorbij vliegende vogel moet nog even wennen aan het vliegtuigje.
Koning achter het stuur trekker
Om van dichtbij te zien hoe het GPS-systeem en de data gebruikt worden, stapt de koning vervolgens achter het stuur van de trekker van Branderhorst, om te zien hoe de kunstmeststrooier de gift aanpast aan de gewasconditie. "De koning moest wel even wennen dat je het stuur niet moet bewegen als hij op GPS rijdt", aldus Branderhorst na het ritje. Om veiligheidsredenen stopt de gps-besturing van een trekker als het stuur handmatig wordt bediend.
Ontwikkelingen aardappelteelt
Achter gesloten deuren wordt met vertegenwoordigers vanuit de milieuorganisaties, Wageningen UR, aardappelverwerkers en retail gepraat over de ontwikkelingen bij de aardappelen. De sprekers blijken behoorlijk eensgezind: ze willen allemaal een kwalitatief goed product dat met behulp van moderne technieken zo efficiënt mogelijk geproduceerd kan worden met zo min mogelijk gebruik van chemische middelen. Ook zou meer aandacht moeten komen voor de beleving en de smaak van producten, zodat de burger weer meer oog krijgt voor de productie van voedsel.
Bert Lotz van de Wageningen UR gaf uitleg over de DuRPh-aardappel, waarbij met behulp van cisgenese-techniek een aardappel is ontwikkeld die resistent is tegen phythophthora. "Het gesprek met de koning verliep open en goed. Hij is goed op de hoogte van wat er speelt", ervaren de gesprekspartners.
Reeks werkbezoeken koning en Van Dam
Het bezoek was onderdeel van een reeks werkbezoeken dat de koning maakt met de bewindspersonen. Van Dam koos voor een innovatief akkerbouwbedrijf, omdat hij innovatie in de sector heel belangrijk vindt. Ook sluit het goed aan bij de informele landbouwraad die volgende week in Nederland is, aldus Van Dam. Op de vraag of Van Dam ook de moeilijke situatie waarin de melkveehouderij en de varkenshouderij zich bevinden onder de aandacht heeft gebracht bij de koning reageert Van Dam dat de koning heel goed op de hoogte is van de ontwikkelingen in de agrarische sector.
'Trekker nog even extra gepoetst'
Branderhorst kijkt tevreden terug op het bezoek van de koning. "Dit maak je niet iedere dag mee", zegt hij. Van tevoren werd de trekker nog even extra gepoetst. Of het bezoek van de koning effect heeft op zijn bedrijf verwacht hij niet direct, zeker niet op de korte termijn. Wel hoopt hij dat de consument op termijn meer oog krijgt voor het hele proces dat vooraf gaat aan het moment waarop het voedsel op het bord ligt.