‘Hoe meer je meet, hoe meer je weet’ is in Noord-Nederland van groot belang om toekomstgericht te ondernemen. Met de DAW-projecten Boeren Meten Water (onderdeel van het DAW-impuls) wordt een breed meetnetwerk opgezet in Noord-Holland, Friesland en Groningen, waarbij boeren zelf samen met waterbeheerders meten en informatie verzamelen. Dat zorgt voor inzicht en bewustwording waardoor agrariers de juiste maatregelen kunnen en willen nemen. Boeren Meten Water richt zich onder meer op verzilting, maar ook op veenweide, zoals in het Friese Veenweidegebied.
Maaiveld zakt in
In het Friese Veenweidegebied is proejctleider Gerhard Noordhof betrokken bij Boeren Meten Water - meetnetwerk veenweide. In dit gebied klinkt de grond door het ontwateren in en zakt het maaiveld. Om het land berijdbaar te houden mag het grondwater niet te hoog staan, maar als het grondwater daalt, zakt het maaiveld enzovoort. Projectleider Gerhard Noordhof: “Een vicieuze cirkel. Om deze te onderbreken is het van belang om het waterpeil te kunnen sturen en de grondwaterstand zo te krijgen dat een optimale balans tussen behoud van de veengronden en gebruiksmogelijkheden voor de landbouw gevonden wordt. Dat begint bij het onderzoek naar de relatie tussen het slootpeilbeheer en het grondwater in het perceel. Met de DAW-projecten Boeren Meten Water laten we agrariërs zelf meten en krijgen ze meer inzicht en kennis over hoe ze de grondwaterstand op hun percelen kunnen sturen.”
Meten met aquapins
Binnen het Veenweide project wordt via de geplaatste aquapins continue data verzameld over de grondwaterstand en het bodemvochtgehalte in de verschillende lagen. De verzamelde data van de aquapins wordt gecombineerd met de bodemopbouw en de weerssituatie vanuit het KNMI. Dit maakt het mogelijk om een relatie te leggen tussen de variabele omstandigheden zoals neerslag en verdamping en het grondwaterpeil. Doel is op termijn ook een voorspellende waarde aan de data te koppelen. “Boeren kunnen hierdoor van tevoren inzien wat de variabele omstandigheden voor invloed hebben op het grondwaterpeil en aan de hand hiervan actie ondernemen. Wordt bijvoorbeeld veel regen voorspeld, dan zou de boer daar op kunnen anticiperen door het slootwaterpeil te verlagen”, legt Gerhard Noordhof uit.
Toekomstgericht boeren
De inzichten die in het project opgedaan worden, moeten leiden tot handelingsperspectief om vermindering van veenoxidatie, bodemdaling en CO2-emissie te combineren met behoud van landbouwkundig gebruik. Ook willen we met het project boeren zelf ervaring op laten doen met de uitvoering van maatregelen en wat dit aan effecten teweeg brengt. Doel is tevens om de opgedane ervaringen en inzichten te delen met een grotere groep boeren.
Boeren Meten Water is onderdeel van de DAW-Impuls en wordt mede gefinancieerd door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. In veenweidegebied loopt het project in opdracht van provincie Friesland en wordt het uitgevoerd door LTO Noord en Acacia Water BV. Het project loopt tot medio 2022.
Meer informatie
Wilt u meer weten over het project of heeft u vragen? Neem dan contact op met projectleider
Gerhard Noordhof.
