Beregenen van percelen: hoe doe je dat efficiënt? Zwier van der Vegte, van proefboerderij De Marke in Hengelo (Gld), geeft in dit artikel adviezen over strategisch beregenen. Beregen niet alleen voor een goede gewasopbrengst, maar ook om je grasmat te behouden, adviseert hij.
Onder beregenen valt water op het land brengen met de haspel, kanon en ook druppelirrigatie. Wat je ook kiest op jouw bedrijf, stelt Zwier van der Vegte, denk er tijdig over na.
Beregenen gaat over meer dan alleen gewasopbrengst
1. In stand houden van gewasopbrengst
2. Grasmat beschermen, voorkomen van herinzaai
3. Zo lang mogelijk in stand houden van weidegang en de weidepremie behouden
4. Het optimaal benutten van meststoffen, zowel dierlijke mest alsook kunstmest.
Economische keuze
Bij wel of niet beregenen houd je rekening met de volgende zaken: hoeveelheid grond en benodigde capaciteit (millimeter per gift, oppervlakte te beregenen per week en draaiuren per week). Ook is het goed om na te denken over de beschikbaarheid van water, kosten arbeid en kosten diesel of elektriciteit (laatste is goedkoper). Nieuwsgierig naar de economische berekening voor jouw bedrijf?
Beregen gras in het voorjaar, mais in de zomer
Laat gras in de zomer met rust
Het is misschien beter om grasland hartje zomer met rust te laten, zag Van der Vegte op het land van De Marke. “Doe je niets op het grasland in een droge zomer dan valt schade aan de zode mee.” Ga je in plaats daarvan maaien en inkuilen, dan brandt de felle zon op een kale stoppel en ontstaat er schade. Ook beweiden is niet verstandig, vindt Van der Vegte. “De koeien trappen het gras kapot waardoor je moet herinzaaien. Onze ervaring is grasland in de zomer niet beregenen, maar met rust laten.” De gewasopbrengst is misschien verloren, maar de zode blijft in ieder geval in tact.
Beregenen van maai- of beweidingsperceel?
Welk weiland kies je in het voorjaar om te beregenen: het maaiperceel of het land waar de koeien weiden? De voorkeur van Van der Vegte gaat naar het tweede: “Wil je de weidepremie realiseren , zul je voldoende uren moet weiden. Omdat bij sterke droogte beweiding schade aan gras kan geven, is het belangrijk om dat perceel te beregenen in het voorjaar.”
Alle percelen een beetje of sommige percelen intensief?
Met maar één beregeningsinstallatie en niet de mogelijkheid om bijvoorbeeld een loonwerker in te schakelen om te beregenen, zal een ondernemer keuzes moeten maken: beregen je alle percelen een beetje of sommige percelen intensief? Zwier van der Vegte kiest voor de laatste optie: “Als je niet alles kunt volhouden, is het beter dat enkele percelen genoeg vocht krijgen en één perceel niet dan alle percelen een beetje waardoor overal stress en minder groei ontstaat.” Met een gemiddelde gift van 25 mm en gemiddelde verdamping van 4 tot 5 millimeter moet je binnen een week weer terug zijn om opnieuw te beregenen.
Mais dankbaar voor water in de zomer
In tegenstelling tot gras is beregenen van mais hartje zomer wel effectief: mais is een subtropisch gewas en groeit prima, ook bij hoge temperaturen. Kort en goed, bij droogte in het voorjaar grasland beregenen en in de zomer de snijmais. En bij gebrek aan capaciteit (een deel) van het grasland in de zomer niet beregenen.
Waterwijs Boeren
Dit artikel is gemaakt in opdracht van Waterwijs Boeren. In dit project gaan Provincie Gelderland, Waterschap Rijn en IJssel, Waterbedrijf Vitens en LTO Noord samen met agrariërs in de grondwaterbeschermingsgebieden ’t Klooster, Dinxperlo, Haarlo en Olden Eibergen de uitdaging aan om de nitraatuitspoeling naar het oppervlakte- en grondwater te verminderen. Kijk voor meer informatie op de website.