Water bij de mest is een van de maatregelen om stikstofuitspoeling te verminderen. Door het water kan de plant nutriënten makkelijker opnemen, wat resulteert in een hogere stikstof efficiëntie. Melkveehouder Harm Baak bemest al een jaar of drie met de sleepslang en constateert sindsdien meer eiwit in het gewas. Hij wil nu wel eens weten 'komt dat door het water of niet?' en neemt de proef op de som.
Waarom een proef met water bij de mest?
Harm: “Al een jaar of drie bemest ik de eerste snede met de sleepslang, waar dus ook water aan wordt toegevoegd. Sindsdien constateer ik meer eiwit in het gewas, dus meer winst. Maar komt dat door het toegevoegde water? Ligt het ergens anders aan? Dat hoop ik met deze pilot te ontdekken.”
Rick Willemsen (adviseur bij Groeikracht) begeleidt de deelnemers aan Waterwijs Boeren uit Haarlo, Olde en Eibergen en is betrokken bij de proef van Harm Baak. Rick vult aan: “Voor de waterwingebieden is het van belang dat er zo min mogelijk stikstof uitspoelt. Door meer eiwit, oftewel stikstof, te oogsten zal er minder stikstof uitspoelen naar het drinkwater. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat het verdunnen van mest met water leidt tot minder uitstoot van ammoniak bij het uitrijden. We zien ook dat het positief is voor de stikstofbenutting, wat uiteindelijk leidt tot minder nitraatuitspoeling. Ten slotte zien we ook vaak een hogere grasopbrengst door water bij de mest, dat is positief voor de boer. Met deze proef hopen we dankzij cijfers inzichtelijk te maken wat de daadwerkelijke effecten zijn in het gebied zodat we deelnemers kunnen overtuigen van het nut.”
Hoe wordt deze proef uitgevoerd?
Harm: “We hebben een nieuw ingezaaid stuk uitgekozen: een 8 hectare groot perceel waar vorig jaar nog aardappels op stonden. De eerste snede bemesten we op deze locatie nog niet, omdat het lange tijd nog te nat was. Voor de 2e, 3e en 4e snede wordt er bemest voor de proef. We verdelen het perceel in banen waarbij er om en om bemest wordt: een baan wel verdunde mest, de volgende baan weer niet, de daaropvolgende baan wel bemest met verdunde mest en de laatste weer niet. Dit doen we zo om een veldeffect uit te sluiten. Dit om een veldeffect uit te sluiten.”
Hoe wordt gemeten om het mogelijke verschil in opbrengst te duiden?
Harm: “Er wordt een vers grasmonster genomen per behandeling per grassnede om het ruw eiwitgehalte te meten. De grasopbrengst wordt op het land bepaald door 5 vlakken van 50x50 cm op willekeurige plekken in de baan te knippen en wegen. Dit wordt omgerekend naar de hectare opbrengst.”
Rick: “Van elke afzonderlijke behandeling worden de gegevens apart gemonsterd en gewogen. Door de grasopbrengsten en eiwitgehaltes te bepalen kan berekend worden hoeveel ‘stikstof’ geoogst is. Door deze uitkomsten uit te zetten tegenover de bemeste stikstof kan de stikstof efficiënte bepaald worden. Onze verwachting is dat met verdunde mest een hogere efficiëntie behaald wordt. De verschillende percelen zullen tot en met de 5e snede gevolgd worden. De verwerking en rapportage zal daarna volgen. In het najaar van 2020 zullen de resultaten bekend zijn.
Harm, waarom doe jij mee aan het project Waterwijs Boeren?
Harm: “Na twee zeer droge jaren besef ik nog meer hoe belangrijk water is voor je gewas, het is onmisbaar! Met Waterwijs Boeren krijg ik nieuwe kennis over bodem- en waterbeheer. Hoe kan ik met ander of beter beheer meer water vasthouden en stikstof benutten?”
Meer informatie
We blijven Harm Baak en de proef die hij uitvoert op zijn eigen bedrijf volgen. Wilt u meer weten over Waterwijs Boeren? Lees dan deze brochure.