Melkveehouder Thieu Bongers vertelde eerder op DAW over zijn proef met Bokashi, lees zijn verhaal hier. Hij hoopt hiermee het organische stofgehalte (OS) van de zandgrond te verbeteren zodat hij minder mest hoeft te gebruiken en wellicht zelfs een hogere opbrengst van zijn land kan halen. Bokashi is inderdaad een rijke bodemverbeteraar, maar wettelijk zitten er nog wel een aantal haken en ogen aan het gebruik ervan. Servaas Damen van Rijkswaterstaat en Astrid Meier van Circulair Terreinbeheer werken aan een voorstel voor een verantwoord gebruik van Bokashi, zodat er wellicht wettelijk meer ruimte ontstaat.
Eigenlijk is er bij overheden nog te weinig kennis over de gevolgen van het gebruik van Bokashi”, zegt Servaas. ,,Daarom is er nog steeds een ontheffing of in sommige gemeenten zelfs een vergunning voor nodig. Men is bijvoorbeeld bang voor verspreiding van onbekende ziektes, doordat er ook exoten in het mengsel kunnen zitten. Het is dus noodzakelijk dat we meer te weten komen over de gevolgen van het gebruik van Bokashi, zodat we boeren kunnen helpen met het verantwoord inzetten van deze bodemverbeteraar.” Astrid Meier is het daarmee eens. ,,Het gebruik van Bokashi past naadloos bij circulair ondernemen en bij het beleid van Kringlooplandbouw. Dus moeten we werken aan een manier waarop boeren en alle ketenpartijen gezamenlijk op de juiste manier hiermee aan de slag kunnen.”
Verwarring bij omgevingsdiensten
Kennis over het verantwoord aanwenden van Bokashi is belangrijk voor het realiseren van de wettelijke ruimte. En die ruimte is weer van belang omdat er dan duidelijkheid ontstaat waaraan je als ondernemer en terreinbeherende organisatie moet voldoen. ,,Omgevingsdiensten en overheden gaan nu nog verschillend om met de ontheffing voor het gebruik van Bokashi en dat is een ongewenste situatie”, vindt Astrid. ,,Er zijn per omgevingsdienst verschillen in de soort ontheffing die boeren moeten aanvragen en ook is in de praktijk niet duidelijk dat er eigenlijk twee ontheffingen aangevraagd moeten worden. Eén voor het maken van Bokashi en één voor het op het land brengen ervan. Duidelijkheid is dus hard nodig. En dat willen de omgevingsdiensten zelf ook. Er is zelfs een appgroep waarin we samen met de omgevingsdiensten kennis delen.”
Eerste uitkomsten onderzoek WUR
Astrid en Servaas hebben Wageningen University & Research (WUR) ingeschakeld voor een onderzoek dat meer duidelijkheid moet verschaffen. ,,Zij hebben deskresearch gedaan naar alle kennis die er tot nu toe rond Bokashi is. Zij hebben die kennis verzameld en Bokashi vergeleken met de landbouwkundige eigenschappen van maaisel en compost”, licht Astrid toe. ,,Hieruit komt onder andere naar voren dat, indien de juiste procedés gevolgd worden, zowel Bokashi als compost veilige producten zijn als het gaat om aanwezigheid van pathogenen, overleving van de onkruidzaden en de algemene chemische kwaliteit (gehalten aan contaminanten).” Zie de bijlage voor de eerste uitkomsten van de WUR.
Checklist
,,Nu gaan we kijken welke vragen we nog beantwoord moeten krijgen om verantwoord verruiming van beleid te kunnen voorstellen bij de ministeries van I&W en LNV”, vertelt Servaas. ,,Hiervoor hebben we met de inbreng van een klankbordgroep een checklist gemaakt. Op dit moment zijn we bezig met het valideren van deze checklist.” ,,We roepen iedereen die met een pilot bezig is die bij ons aan te melden”, vult Astrid aan. ,,Op die manier krijgen wij een goed beeld van het aantal pilots en de ervaringen die daarmee opgedaan worden. Vooral dat laatste is belangrijk, want hoe meer we weten, des te beter krijgen we een beeld van wat mogelijk is om wettelijke ruimte te creëren. En als je je meldt, krijg je van ons de meest actuele informatie over de stand van zaken met betrekking tot de wettelijke ruimte en op het gebied van de kennis over Bokashi. We verwachten eind dit jaar een compleet beeld te hebben en hopen dan een verzoek bij de ministeries van I&W en LNV voor beleidswijziging in te kunnen dienen.”
Meer informatie
Wil jij je pilot melden? Stuur een mail naar info@circulairterreinbeheer.nl. Hier kan je ook de checklist opvragen.
