Gepubliceerd op maandag 26 mei 2025
Dinsdag 17 juni 2025 - 09.30 - 15.00 uur
Locatie: Drenthe
Het is een van de droogste voorjaren ooit. Hoe zorg je dat je gewassen genoeg water krijgen zonder dat je te veel verspilt? En hoe houd je de bodem gezond, ook als het langer droog blijft? Stap op dinsdag 17 juni in de Waterkaravaan en kijk hoe collega-boeren maatregelen treffen op het gebied van bodem- en waterbeheer.
We stappen samen in de bus en bezoeken drie boeren die elk op hun eigen manier werken aan beter bodem- en waterbeheer:
09.30 uur: Verzamelen op de parkeerplaats achter de kerk Bruges in Dwingeloo. Parkeren kan ook om 10.00 uur bij de eerste deelnemer: Hamveld 18, 9418 TK Wijster.
Eerste stop: Robin Bouwmeester, akkerbouwer in Wijster, die druppelirrigatie toepast voor efficiënt watergebruik in uien.
Tweede stop: Hans en Mayke Vetketel, melkveebedrijf in Koekange, die klei op zand gebruiken voor een toekomstbestendige bodem. Hier lunchen we samen.
Laatste stop: Ben Colenbrander, vasteplantenkweker in Linde, die peilgestuurde drainage toepast om beter met extremen om te gaan.
15.00 uur: Terug in Dwingeloo.
‘Ik hoop dat ze zien dat druppelirrigatie echt toekomst kan hebben.’
In Wijster runt Robin Bouwmeester samen met zijn vader en één medewerker een akkerbouwbedrijf met de focus op pootaardappelen. Daarnaast worden uien, zetmeelaardappelen, suikerbieten, graan en frietaardappelen geteeld. ‘We zijn heel resultaatgericht en sturen op efficiëntie en KPI’s. Of het nou gaat om gewasbescherming, bemesting of water, we willen weten wat werkt en wat rendeert.’
Die praktische instelling leidde vorig jaar tot een proef met druppelirrigatie in uien. ‘We wilden kijken of we water preciezer konden inzetten. Druppelirrigatie past goed bij dat idee: je brengt water gedoseerd aan, precies waar het nodig is. In 2023 was het door de natte zomer lastig om er veel van te zeggen, maar dit jaar – dat nu al droger verloopt- kunnen we echt meten wat het doet.’
De investering in druppelirrigatie is niet niks, maar de ZON-regeling maakte het toegankelijker. ‘Het subsidieproces verliep goed. Een account aanmaken, offerte en motivatie uploaden, dat was allemaal heel eenvoudig. Ik kreeg ook snel een beoordeling. En ik kon altijd terecht bij Marisca Moes als ik ergens vragen over had. Dat persoonlijke contact werkte heel prettig.’
Robin ziet de Waterkaravaan als een mooie kans om collega-boeren te inspireren: ‘Ik hoop dat ze zien dat druppelirrigatie echt toekomst kan hebben.’
‘We mogen minder bemesten, dus we zijn op zoek naar andere mogelijkheden.’
In Koekange runnen Hans Vetketel en zijn dochter Mayke samen een melkveebedrijf met 110 melkkoeien, met bijbehorend jongvee en 50 hectare land. Daarvan is 3 hectare mais, de rest is een mix van verschillende grassoorten: gras, grasklaver en kruidenrijk gras. Hans: ‘We willen zo min mogelijk kunstmest gebruiken. We mogen minder bemesten, dus we zijn op zoek naar andere mogelijkheden.’
Eén van die mogelijkheden is het aanbrengen van klei op zandgrond. ‘We gebruiken het om het vochthoudend vermogen van de bodem te verbeteren, maar ook vanwege de micro-elementen zoals borium en calcium. We hadden uit onze analyse gezien dat we borium tekort kwamen, en klei bevat dat. Ik denk dat klei een interessant product is om uit te proberen, zeker als je minder mest mag gebruiken. Het doel is uiteindelijk: zorgen dat we de gewasopbrengst blijven halen.’
Ook de kwaliteit van mest krijgt extra aandacht op het bedrijf. ‘Afgelopen jaar heb ik een mestmonster laten nemen. Ik vond dat heel interessant, want je moet zorgen dat je goeie mest hebt. Als je dat voor elkaar hebt, hoef je zo min mogelijk andere meststoffen aan te voeren. Daardoor ga je echt naar de details kijken: wat kun je verbeteren?’
Over de subsidie via ZON is Hans positief: ‘Het aanvragen was vrij makkelijk. Je maakt een account aan, en als je vragen hebt, kun je gewoon bij Marisca Moes terecht. Dat werkt prima. Ik heb eerder al een bedrijfsbodemwaterplan laten opstellen via de subsidieregeling, daar kwamen interessante punten uit waar we mee aan de slag zijn gegaan.’
‘Ik wil in de zomer water kunnen vasthouden en in de winter juist afvoeren, zodat ik beter kan inspelen op extreme weersomstandigheden.’
In het Drentse Linde, runt Ben Colenbrander een vasteplantenkwekerij. De afgelopen jaren merkte hij steeds duidelijker de gevolgen van het veranderende weer: nattere winters en drogere zomers. ‘Daarom ben ik gestart met peilgestuurde drainage. Ik wil in de zomer water kunnen vasthouden en in de winter juist afvoeren, eventueel met een pomp. Zo kan ik beter inspelen op extreme weersomstandigheden.’
Het project is nog in uitvoering: de drainage ligt er al, maar de schotten die het peil daadwerkelijk gaan sturen moeten nog geplaatst worden. ‘We zitten nog middenin het proces, het is echt een eerste jaar.’
Ben is benieuwd wat andere boeren tijdens de Waterkaravaan vinden van de maatregel: ‘Peilgestuurde drainage zou zomaar eens een goede manier kunnen zijn om het veranderende weer beter het hoofd te bieden. We gaan het zien.’
Wil jij ook aan de slag met druppelirrigatie, peilgestuurde drainage of het toepassen van klei op zand? In de waterschapsgebieden Vechtstromen, WDODelta, Vallei & Veluwe en Rijn & IJssel is er 40% subsidie beschikbaar tot €20.000 per bedrijf. Benieuwd of je in aanmerking komt? Ga mee met de Waterkaravaan op 17 juni of kijk op www.dawoostnederland.nl.
