Theo Nieuwenhuis compostthee

Beluister de podcast: ‘Gijs bemest zijn kruidenrijk grasland met compostthee’

Na het gras stapt melkveehouder Gijs van Schriek op de veldspuit: tijd om weer compostthee te spuiten. Wat is compostthee, hoe maak je het en wat doet het met de opbrengst, kwaliteit en voederwaarde van gras? Daar vertelt Gijs je samen met zijn proefbegeleider Theo Nieuwenhuis graag meer over in deze podcast gemaakt door KennisBoeren

‘Je kunt compost niet vergelijken met kunstmest. Compostthee is een proces wat je eerst jaren moet toepassen om je bodem er op in te stellen. Maar in onze proef zien we dat het meer doet dan je misschien denkt. We hadden twee ton meer opbrengst op de strook met alleen compostthee tegenover de strook gras zonder compostthee of andere bemesting’, concludeert Gijs van Schriek na zijn eerste jaar onderzoek. In Voorst runt Gijs samen met zijn ouders een melkveebedrijf met 100 melkkoeien en 70 hectare grond. Daarbij pioniert hij graag. Sinds dit jaar is dat met compostthee binnen het DAW Impulsproject ‘‘Vooruit Boeren rond de Voorsterbeek”.  ‘Binnen deze proef vanuit het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer en Waterschap Vallei & Veluwe experimenten vier boeren met compostthee op grasland, kruidenrijk grasland, snijmais, wintertarwe en suikerbieten’, legt Theo Nieuwenhuis uit. Theo begeleidt naast zijn biologische akkerbouwbedrijf boeren op het gebied van bodemgezondheid, waaronder in deze proef.

Een hoger suikergehalte, een diepere beworteling, maar qua opbrengst nog zeker geen vervanger van kunstmest. Daar willen we meer van weten! In deze podcast deelt Gijs zijn ervaringen. Theo Nieuwenhuis, zijn begeleider vanuit het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer sluit ook aan.

Podcast compostthee

Dit is compostthee

‘Compostthee is een extractie van goede wormencompost. Aan die thee voegen we ingrediënten toe om de biologie te laten groeien’, legt Theo Nieuwenhuis uit. Toevoegingen zijn bijvoorbeeld havermeel, steenmeel, kelp, fulvinezuren of humuszuren. De thee zit dan vol bacteriën en/of schimmelsporen die de vitaliteit van het gewas verbeteren of de groei te verhogen. ‘Dit mengsel spuiten we op het gewas of op de bodem om de biologie daar te laten vermeerderen. Het microbioom kweek je als het ware verder in de plant, maar ent zich ook op de bodem.’ Of zoals Gijs aanvult: ‘De plant neemt het op en gaat daarmee handelen met het bodemleven.’

Verschillende recepten voor compostthee

Er zijn veel verschillende recepten om compostthee te brouwen. In dit onderzoek is gekozen voor aangekochte wormencompost als basis, met steeds een aantal supplementen als toevoeging in een vast recept, om daarin geen variabelen te hebben. ‘Je kunt heel veel verschillende recepten gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld in het voorjaar een meer bacteriedominante compostthee maken omdat je de stikstofrecycling op gang wilt brengen. In het najaar kun je dan schimmeldominante compost toevoegen om lignines af te breken’, noemt Nieuwenhuis als mogelijkheid.

Levende biologie spuiten

In deze proef hebben de boeren gezamenlijk wormencompost aangekocht. ‘Deze is onderzocht zodat je geen pathogenen verspreidt’, legt Theo uit. Bij een boer staat de brouwketel, die 24 uur voor het spuiten aangezet wordt. Gijs gebruikt een veldspuit die is aangepast om de juiste aaltjes, bacteriën en schimmelsporen levend op het gewas te krijgen. ‘We spuiten nu met 1,5e druk bar en dan blijft de biologie intact’, weet hij inmiddels.

 

 

Rode klaver in kruidenrijk grasland

Compostthee om kruiden in stand te houden

Gijs wil zijn kruiden langer in het kruidenrijke grasland houden en is benieuwd of compostthee daarbij kan helpen. ‘Wij willen graag dat de natuur zichzelf in balans houdt zonder dat wij in moeten grijpen’, geeft hij aan als toekomstbeeld. ‘We hebben een proef van vier stroken aangelegd. Strook 1 krijgt drijfmest en kunstmest (alleen de 1e snede), strook 2 krijgt alleen drijfmest, strook 3 krijgt alleen compostthee, strook 4 krijgt geen drijfmest, kunstmest of compostthee en strook 5 krijgt zowel compostthee als drijfmest’, legt Gijs uit.

Gijs is verrast over het verschil tussen de nulstrook en het kruidenrijke gras met compostthee. ‘De opbrengst van de compoststrook ligt twee ton hoger dan de strook die geen bemesting heeft gehad.’

Theo Nieuwenhuis maakt compostthee. Is dit een vervangen voor kunstmest?

Compostthee: lagere opbrengst, meer suiker

Ondanks dat Gijs pas een groeiseizoen met compostthee werkt, zijn er al interessante verschillen te zien. ‘Qua drogestofopbrengst tipt er niets aan kunstmest en drijfmest. Vooral bij de eerste snede blijft de compostthee achter. En qua ruw eiwit geldt hetzelfde’, noemt de melkveehouder. Wel was Gijs positief verrast over het verschil tussen de nulstrook en het kruidenrijke gras met compostthee. ‘De opbrengst van de compoststrook ligt twee ton hoger dan de strook die geen bemesting heeft gehad.’ In zijn geheel geeft compostthee bij Gijs ook meer suiker in het gewas, wat een positieve rol kan spelen in de eiwitbenutting van het uiteindelijke rantsoen.

Theo: ‘Boer, word weer boer. Zet je bedrijf in zijn kracht. Werk met de natuur en dan kun je heel leuke dingen ontwikkelen.’

Diepere beworteling met compostthee

Opvallend: al een jaar na dat het kruidenrijk grasland compostthee heeft gehad laat het een diepere beworteling zien. ‘Alleen was de totale massa wel de helft dan op de strook die zowel drijfmest als kunstmest heeft gehad. Ik ben benieuwd of de bodem zich de komende jaren aanpast, dit bepaalt het succes.’ Gijs gaat dan ook zeker door met experimenteren. Dat is ook wat de experts je mee willen geven. Theo: ‘Boer, word weer boer. Zet je bedrijf in zijn kracht. Werk met de natuur en dan kun je heel leuke dingen ontwikkelen.’ En zoals Gijs tot slot aanvult: ‘Blijf nieuwsgierig en kijk naar mogelijkheden.’

Luister de podcast nu!

Vooruit Boeren rond de Voorsterbeek

Deze proef wordt mogelijk gemaakt door het DAW Impulsproject “Vooruit Boeren rond de Voorsterbeek”, in samenwerking met Waterschap Vallei en Veluwe en LTO Noord.

Lees meer over het project
Beluister de podcast: ‘Gijs bemest zijn kruidenrijk grasland met compostthee’
Beluister de podcast: ‘Gijs bemest zijn kruidenrijk grasland met compostthee’