Klei op zand verbetert de bodem

Melkveehouder Hans Vetketel uit Koekange heeft in het voorjaar 300 ton klei over zijn graspercelen laten uitrijden, zo’n 15 ton per hectare. Het doel? Een verbetering van de bodem realiseren, waaronder het waterbergend vermogen. In het najaar wordt de exercitie nog een keer herhaald.

Het was niet Vetketels eerste kennismaking met de toepassing van klei. ‘Een aantal jaren geleden heb ik een maisveld van klei voorzien. Met een prima resultaat, ik had dat jaar goede mais’, vertelt de ondernemer. Dat hij nu wederom klei in zijn grasland gebruikt, heeft te maken met zijn visie op bedrijfsvoering.

Zo min mogelijk kunstmest

Het bedrijf dat Vetketel samen met zijn dochter Mayke runt, telt 110 melkkoeien met bijbehorend jongvee, op 50 hectare land. Daarvan is 3 hectare mais, de rest is een mix van verschillende grassoorten: gras, grasklaver en kruidenrijk gras.

De Drentse veehouder geeft aan zo min mogelijk kunstmest te willen gebruiken op zijn land. ‘Omdat we daarnaast door afbouw van derogatie ook minder dierlijke mest mogen gebruiken, zijn we op zoek gegaan naar andere mogelijkheden.’ Via de regeling Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON) heeft Vetketel een subsidie ontvangen van 40 procent op de aanschafkosten voor de klei. ZON ondersteunt agrariërs in Oost-Nederland bij het nemen van maatregelen tegen verdroging en vernatting.

‘Het doel is uiteindelijk om ervoor te zorgen dat we een goede gewasopbrengst blijven halen.’

Vraag hier subsidie aan voor klei op zand

Financiële ondersteuning

De ondernemer is zeer te spreken over de mogelijkheden die de regeling biedt. Zo kwam hij eerder al in aanmerking voor financiële ondersteuning bij het opstellen van een bedrijfsbodem- en waterplan, de aanschaf van een zaadmengsel voor kruidenrijk grasland en de analyse van een mestmonster.

De aangebrachte klei is afkomstig uit het Waddengebied, daar waar zoet en zout water in elkaar overgaan. Vetketel: ‘Juist die klei is rijk aan micro-elementen als borium en calcium. Uit een bodemanalyse is gebleken dat we een tekort hadden aan borium. Voor ons is klei dus een interessant product om de bodem te verbeteren, zeker als je minder mest mag gebruiken. Het doel is uiteindelijk om ervoor te zorgen dat we een goede gewasopbrengst blijven halen.’

Voordelen van klei

Een ander voordeel van klei: het draagt bij aan het vochtvasthoudend vermogen van de bodem. En dat is nodig, stelt Vetketel: ‘We hebben in deze omgeving te maken met droge koppen. Omdat er onvoldoende watertoevoer vanuit sloten is, ligt het waterpeil hier lager dan in het omringende gebied. Fijn dus dat het aanbrengen van klei bijdraagt aan een goede waterhuishouding.’

Om zijn heilzame werk goed te kunnen doen, moet de klei eerst ‘inregenen’. ‘En het gaat echt wel weer een keer regenen’, lacht Vetketel. ‘In het najaar brengen we nog zo’n zelfde laag klei aan. Dan zien we volgend jaar wat deze relatief nieuwe techniek oplevert. Hopelijk een mooie groene grasmat, waar we nog maar weinig kunstmest aan toe hoeven voegen.’

Tekst: Nieuwe Oogst
Foto: André Weima