Oplossing van uitdagingen ligt in de bodem

Zonder een goede gezonde bodem geen gezond product, gezond dier of gezond perceel. Om agrarisch ondernemers in Limburg van gedegen bodemadvies te voorzien, is vorig jaar op initiatief van de LLTB een bodemteam opgericht. Guido Schriever, projectleider bij Arvalis, is een van de mensen die aan de wieg van het bodemteam van de LLTB heeft gestaan. ‘Toen ik hier vorig jaar begon, werd aangegeven dat ze graag een bodemteam wilden oprichten. Dit in navolging van bijvoorbeeld het bodemteam bij ZLTO. Hiervoor waren mensen nodig met bovengemiddelde kennis van de bodem die vooral in projecten aan de slag konden gaan’, licht hij toe.

Het bodemteam is gericht op Limburgse agrarisch ondernemers die zijn aangesloten bij projecten en pilots. ‘Het team wordt ingezet bij bijvoorbeeld deelnemers van ‘BodemUp’ en ‘Duurzaam Schoon Grondwater’, zegt Sanne de Heij, projectleider bij de LLTB en bodemteambegeleider. Zij is vooral bezig op organisatorisch vlak en is ook landelijk aangesloten. ‘Daarnaast is er veel invloed vanuit het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). Vanuit het DAW is er een opgave om in Nederland een aantal Regionale Bodemteams op te stellen en daar zijn wij er een van. We werken allemaal met hetzelfde doel om te werken aan de opgaven die er op het gebied van waterkwaliteit liggen. Bodem speelt daar een essentiële rol in’, licht De Heij toe.

Maatwerk

Het bodemteam wil met een maatwerkaanpak iemands bodem weer tot leven wekken. Stéphanie Dekkers is een van de bodemcoaches in het team die het veld ingaan. ‘Wat ik voornamelijk doe, is stalen nemen, kijken naar het gewas, stikstof in beken meten en ik geef bijvoorbeeld bemestingsadvies’, legt zij haar werkwijze uit. ‘Ook loop ik mee in projecten. Voor de deelnemers aan een project die graag advies willen, kijk ik samen met collega’s hoe hun bodem ervoor staat en wat deze nodig heeft. Denk bijvoorbeeld aan extra bekalken. We geven dus echt advies waar de ondernemer iets mee kan’, benadrukt Dekkers.

Dat advies geven de projectleiders van de LLTB en Arvalis niet alleen. ‘De invulling van de Regionale Bodemteams mogen we zelf bepalen. In ons geval hebben we gekeken om goede schakels binnen de sectoren toe te voegen. We hebben vijf toeleveranciers bereid gevonden om aan te haken. Zij zijn zowel in de keten als in onze regio actief’, zegt De Heij. ‘Eén persoon van een toeleverancier zit in ons bodemteam, maar door degene hebben we toegang tot veertig erfbetreders’, voegt Schriever toe.

Volgens de projectleider van Arvalis heeft het bodemteam een bijzondere positie. ‘De meeste bedrijven verkopen producten en diensten. Wij hebben een meer holistische insteek waarbij we met iemand een compleet traject kunnen doorlopen om te kijken wat er misgaat’, zegt hij. ‘Dit traject begint met het kiezen van een analysemethode. Denk aan bodemscans, fieldscouts met satelliet of bladsapmetingen. Door bestaande analysemethodes te gebruiken en met elkaar te combineren, komen we tot een optimaal advies waar boeren of tuinders echt, als zij dat willen, mee verder kunnen’, legt Schriever uit. Onlangs was er een demo op het perceel van een fruitbedrijf in Zuid-Limburg. ‘Bij deze fruitteler hebben we alle disciplines bij elkaar gebracht om zo tot één integraal advies te komen. Die methodiek zijn we nu ook bij andere bedrijven aan het uitrollen, bijvoorbeeld bij een wijnbedrijf dat in oprichting is. Wij kunnen dieper de grond in dan dat andere bedrijven standaard doen’, zegt de projectleider van Arvalis.

Doorgroeien

Het bodemteam bestaat uit zestien mensen, maar het team wil graag groeien en de impact vergroten. ‘We hebben een gevarieerd team wat betreft kennis en leeftijd, maar deze kennis kan verder worden opgeschroefd naar een nog hoger niveau waarbij elke adviseur allround is, maar met zijn of haar eigen specialisme’, zegt De Heij. ‘Verder gaan we aan de slag met verschillende competenties. Want je kunt de kennis en het advies wel hebben, maar het is ook belangrijk dat we mensen in ons advies mee kunnen nemen, doorvragen en overtuigen dat ons advies toepasbaar is’, vult Schriever aan.

Met de kennis die het team heeft, kunnen ondernemers uit alle sectoren worden begeleid. ‘Een akkerbouwer, een biologische boer, een fruitteler, met de expertises in het team kunnen we iedereen ondersteunen. We vormen met elkaar een team, vullen elkaar aan en groeien met elkaar door. We vormen een toekomstbestendig team’, benadrukt de projectleider van Arvalis. Die kundigheid is de komende jaren volgens de projectleider hard nodig, stelt Schriever. ‘Boeren en tuinders moeten weten dat ze kunnen bouwen op een kundig en onafhankelijk team dat aan hun kant staat om problemen rondom en met de bodem en teelt op te lossen. Zeker met het wegvallen van de gewasbescherming en veranderingen in het klimaat is dat een grote uitdaging. Maar de oplossing ligt in de bodem.’

Meer informatie

Wilt u meer weten over het bodemteam, de pilots en de projecten? Kijk dan op de website van de LLTB of neem contact op met projectleiders Guido Schriever via gschriever@arvalis.nl(link sends e-mail) of Sanne de Heij via sdeheij@lltb.nl(link sends e-mail).

Bron: Francis Kuijpers, Nieuwe Oogst