André Slootmaker uit het Zeeuwse Nieuwerkerk redeneert als volgt: met voldoende organische stof kan zijn bodem zowel te veel water als te weinig water aan. Door maatregelen te nemen voelt de groenteteler van voornamelijk bloemkolen zich beter voorbereid op weersextremen door klimaatverandering. Te weinig zoet water was in eerste instantie zijn motivatie om te werken aan een gezondere bodem. Maar met de natte winters van de afgelopen twee jaar, ziet hij ook op dat gebied positief resultaat van het verbeteren van het organische stofgehalte.
Meerdere wegen leiden naar… een hoger OS
Op verschillende manieren probeert André het organisch stofgehalte van zijn bodem te verhogen. Zo voert hij vaste rundveemest aan als gezonde voeding voor de grond. En belangrijkste verschil met eerst: hij probeert zijn percelen het hele jaar groen te houden: ‘Als koolstofboer zet ik daarvoor groenbemesters in. De beste resultaten zie ik met een groenbemestingsmengsel. Afhankelijk van het zaaitijdstip maak ik een keuze. Dat levert flink wat op voor de bodem.’
Krijg het gewas niet gezaaid
Een belangrijk verschil voor de bodem maakt het stoppen met ploegen volgens André. ‘Sinds drie jaar ploeg ik niet meer, alleen niet-kerende grondbewerking pas ik nog toe. Soms is het lastig, bijvoorbeeld als het erg nat is en blijft. Dan krijg ik mijn gewas niet gezaaid. Maar als het land groen blijft, heeft dat echt positief effect op de bodem. Meer bodemleven, betere structuur.’
De watervochthuishouding van de grond verbeterd, ziet André na drie jaar al. ‘De bodem kan beter vasthouden en doorlaten. De afgelopen winters waren erg nat, bijna te nat maar de hoeveelheid en grootte van de natte plekken op mijn percelen vallen mij mee.’ André teelt jaarrond bloemkool en die eenjarige teelt stelt de nodige eisen aan de bodem. ‘Tijdens de droge jaren kwam ik in de problemen met de zoetwaterbeschikbaarheid, daarom ben ik dingen gaan uitproberen’. Stoppen met ploegen was één van de maatregelen.
Druppelirrigatie in de bloemkool ja of nee?
Het optimaliseren van de bodem en waterhuishouding kan op verschillende manieren. André vindt het een interessante zoektocht, maar wel een langdurige. ‘Eigenlijk word ik continu verrast door het weer van het seizoen. Dan is het erg nat, dan te droog en daar moet ik op reageren. Ik denk dat ik zonder maatregelen meer problemen had met het natte weer. Daarom ga ik zeker door.’
Een interessante samenwerking voor André is die met The Weathermakers. Door middel van scans van de bodem, grondmonsters en sensoren probeert dit bedrijf vat te krijgen op de invloed van managementmaatregelen op de bodemkwaliteit. André: ‘Dankzij de data kunnen zij en ik precies zien wat de vochthuishouding van de bodem is. Tegelijkertijd ontstaat daardoor ook een probleem: want hier in de sloot is geen zoet water, dus beregenen kan ik niet.’ De proef zette André wel aan het denken: zou druppelirrigatie iets voor in zijn teelt zijn? Vooralsnog heeft hij de stap naar druppelslangen in zijn bloemkolen nog niet gemaakt. ‘Te kostbaar en zonde voor een éénjarige teelt, maar ervaringen van collega-ondernemers hiermee zou ik graag horen.’