Stikstof reduceren en de kringloop op je bedrijf zoveel mogelijk sluiten: hoe pak jij dat aan? Melkveehouders Julia en Jan Poppe uit Zwolle zochten als een van de eersten in Nederland de oplossing in een stikstofkraker. Deze maakt kunstmest van de ammoniak uit de mest van hun koeien. Hoe kijken Julia en Jan terug op hun eerste seizoen? ‘Het verdienmodel is zeker aanwezig’.
Gepubliceerd op donderdag 23 mei 2024
Ervaringen met de stikstofkraker: ‘Verdienmodel is aanwezig’
Melkveehouders Julia en Jan Poppe kochten voorheen jaarlijks 80.000 kg kunstmestkorrels aan en ze krijgen hoge kosten voor mestafzet (jaarlijks 5000 kuub) door het wegvallen van de derogatie. De stikstofkraker heeft daar verandering in gebracht: vrijwel alle mest gebruiken ze nu in de stikstofkraker. Die haalt een deel van de stikstof uit de mest en maakt daar vloeibare kunstmest van. Dat werkt als volgt: na het scheiden van de mest in een dunne en dikke fractie wordt aan de dunne fractie in de stikstofkraker natronloog toegevoegd zodat de ammoniak in de kraker verdampt. Deze ammoniakale stikstof wordt daarmee uit de dunne fractie gehaald, vervolgens aan een zuur toegevoegd (salpeter- of zwavelzuur) en dankzij deze verbinding ontstaat de eigen gemaakte vloeibare kunstmest. Kunstmest kopen Jan en Julia bijna niet meer.
Wat heeft het gras nodig aan input?
Door de stikstofkraker hebben Jan en Julia vier soorten meststromen om in te zetten. Gewone drijfmest, vloeibare stikstof uit de kraker, dunne fractie zonder stikstof en de dikke fractie. Julia Poppe: ‘Hiermee kunnen we preciezer sturen op wat ons gras nodig heeft. Bijvoorbeeld bijsturen met het residuproduct uit de stikstofkraker om het beste resultaat uit het grasland te halen.’
Maak de kringloop weer rond
Ook de dikke fractie zetten de Zwolse melkveehouders in op het land: ‘Deze bevat veel organische stof, wat vocht vasthoudt in het grasland. Ook bevat de dikke fractie veel mineralen zoals fosfor en kali.’ Julia verwacht daarom op termijn minder minderalen aan de koeien te hoeven voeren. ‘Deze zitten dan al in ons grasland. Daarmee zijn ook de gehalten in het voer verhoogd en is de kringloop ook hier rond.’
Aanleiding voor de aankoop van de stikstofkraker was minder afhankelijkheid en minder kosten. Hoe staat het daarmee? Julia: ‘Het verdienmodel is zeker aanwezig, wij verwachten de kraker in 3,5 jaar tijd eruit te hebben. Dat zit ‘m vooral in de mestafzet, die kosten hebben we bijna niet meer.’ Minder kunstmestaankoop scheelt ook, dit verdienmodel is echter minder aangezien er loog en zuur aangekocht moet worden.
Meer voor minder
Ondanks enkele kleine kinderziekten draait de Gazoo nu volop. Omdat er in het voorjaar nog te weinig vloeibare stikstof gemaakt was is de familie Poppe pas voorafgaand aan de tweede snede (in juni 2023) begonnen met de vloeibare stikstof op het land te brengen. Dit is gedaan met de aangekochte Slootsmid precisiebemester met gps: deze werkt de vloeibare stikstof 1 tot 1,5 centimeter in de grond zonder de grasmat te beschadigen. ‘Er gaat dus geen stikstof verloren via de lucht en er spoelt niets uit naar het oppervlakte- en grondwater’, vertelt Jan. Ook over de grasopbrengst is de melkveehouder te spreken. ‘De tweede snede had een goede opbrengst terwijl we minder op het land brengen. Daar doen we het voor.’