Woelen gaat hand in hand met beworteling

Na een jaar van zeer natte omstandigheden en structuurbederf is nu het moment aangebroken om storende lagen te verhelpen. Dat gebeurt steeds meer door te woelen. Niet alleen ter reparatie, maar ook standaard bij telers die liever niet willen ploegen, zo merken ze ook bij onderzoeksinstelling SPNA in het Groningse Nieuw Beerta. Daarom zijn onlangs in de zware Oldambster klei zes verschillende woelers vergeleken door Ceres Horti Advice, SPNA, LTO Noord en Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). Deelnemers waren de Vegniek Hunter 600, Evers Forest XL, Rabewerk Combidigger, Alpego Craker, Heva Sub Tiller en Kuhn DC 301.

Zo’n vijftig bezoekers zagen de machines aan het werk en kregen een toelichting van Christoffel de Herder van Ceres Horti Advice. ‘Als je in het najaar woelt en de grond niet laat begroeien, dan ben je het jaar erna weer terug bij af. Woelen en bewortelen gaan hand in hand. De losgekomen grond moet worden ingezaaid met een gewas, zodat de structuur van de grond verder kan verbeteren.’

Voorzetwoelers

De verschillende woelers kunnen op 15 tot 40 centimeter diepte storende lagen opheffen, de grond beluchten en de waterberging verbeteren. Voorzetwoelers zijn tussen de trekker en een opvolgende zaaimachine of kopeg te koppelen. De woelers hebben drie tot zeven stekend of juist gebogen tanden of één tand die ook naar binnen kromt (Dent-Michel) op een werkbreedte van 3 meter. Deze tand wordt het meest verkocht.

De woelers met een V-vormig frame lossen de grond beter en heffen makkelijker uit op de kopakker, maar kunnen geen opvolgende machine dragen. Qua capaciteit is die aangekoppelde kopeg of zaaimachine vaak de beperkende factor. Het verschil in de woelers zit in het brandstofverbruik, de menging en het afleggen van de toplaag.

Het is belangrijk om niet te diep te woelen, maar net onder de verdichte laag. ‘Als je op 35 centimeter woelt en er ontstaat weer een verdichte laag, dan moet je een jaar later nog dieper woelen’, zegt De Herder.

Veldbijeenkomst woelers Nieuw Beerta. Trekkers en deelnemers op perceel.

Grond lossen

De Hunter 600 van Vegniek is een forse woeler, met een werkbreedte van 6 meter. Woelen gaat doorgaans niet sneller dan zo’n 6 kilometer per uur. Maar met voldoende vermogen en gewicht is er zo toch capaciteit. Door de ruime tandafstand is er veel ruimte om grond te lossen.

De Heva Sub Tiller maakt gebruik van vijf tanden op 3 meter in een V-vorm. Via de cilinder van de nalooprol is de werkdiepte goed te handhaven. Handig is de Quick-Push breekbout die eenvoudig na het wegtrekken van een splitpen, acht keer opnieuw is te gebruiken. De breekbout is immers na elke breuk door te schuiven in de pen-gatverbinding.

Opvallend is de Evers Forest XL met hydraulisch subframe. Deze is afhankelijk van slip- of trekkracht automatisch via isobus traploos te heffen, om extra tanden in en uit de grond te plaatsen. De fabrikant maakt al sinds 1961 woelers met drie tot elf tanden.

Het Italiaanse Alpego heeft vooral in Noord-Nederland nog weinig vaste voet aan de grond gekregen, ondanks dat het merk zijn oorsprong heeft in een land waar zware klei de norm is. De driebalks Alpego Craker is te verkrijgen met zeven tanden op 3 meter en verschillende soorten beitels, vleugels en dekscharen.

Bron: Frits Huiden, Nieuwe Oogst

Resultaten volgen in de herfst

Het echte effect van de verschillende woeltechnieken zal pas later dit jaar zichtbaar worden. Tijdens een vervolgbijeenkomst in de herfst wordt beoordeeld hoe de beworteling van de bodem per woeler is ontwikkeld en wat de impact is geweest op de bodemstructuur.

Velddemo’s samen met loonwerkers

Vanuit het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer worden velddemo’s in samenwerking met loonwerkers georganiseerd. Met de demo’s willen we kennis uitwisselen tussen loonwerkers en agrariërs op het gebied van een gezonde bodem en nutriëntenbenutting. Deze velddemo is georganiseerd in samenwerking met SPNA Ebelsheerd.

Velddemo’s samen met loonwerkers