Een bekende BOOT-maatregel is kruidenrijk grasland. Het wordt bijvoorbeeld toegepast om bodemverdichting tegen te gaan of droogtebestendigheid te bevorderen. Daarnaast heeft het ook andere voordelen. Via de actie 1001ha kunnen gemeenten, provincies en waterschappen geld doneren, waarmee het toepassen van kruidenrijk grasland in hun gebied wordt gestimuleerd. We spreken hierover met Lisa Ligtermoet en Edwin Blankenvoort, beide projectleiders DAW bij LTO Noord.
Kruidenrijk grasland binnen bodembeheer en watermanagement
Kruidenrijk grasland is grasland dat naast gras ook uit vlinderbloemigen en andere kruiden bestaat. Dit type grasland is een belangrijk onderdeel van functionele agrobiodiversiteit op een (melk)veebedrijf.
Lisa zegt hierover: “Kruidenrijk grasland is een BOOT-maatregel en we zetten het regelmatig in als maatregel om droogtebestendigheid te bevorderen of bodemverdichting tegen te gaan. Bijvoorbeeld in projecten of tijdens adviesgesprekken. De kruiden wortelen over het algemeen dieper dan gangbaar gras en daarmee is de kans kleiner dat verdichting terugkomt. Ook zorgen de diepere wortels ervoor dat kruidenrijk gras water kan benutten uit diepere lagen, waardoor percelen langer groen blijven tijdens droge periodes.”
“Als agrarische ondernemers kiezen voor mengsels met vlinderbloemigen dan kunnen ze ook hun stikstofgift verlagen. Vlinderbloemigen binden immers stikstof en dat betekent dat minder mest toegepast kan worden.”
Kruidenrijk grasland: ook voor biodiversiteit, schoner milieu en mooiere omgeving
Daarnaast biedt kruidenrijk grasland ook andere voordelen, Lisa zegt hierover: “Kruidenrijk grasland is goed voor het bodemleven en insecten, het stimuleert op een laagdrempelige manier de biodiversiteit.”
Over milieu zegt Lisa: “Vergeleken met reguliere grasmengsels hebben kruidenrijke grasmengsels minder kunstmest nodig, vlinderbloemige planten in het grasland binden immers stikstof uit de lucht. Daarbij is er minder uitspoeling van nutriënten naar oppervlaktewater, wat bijdraagt aan waterkwaliteit.”
“We ontvangen regelmatig het signaal dat kruidenrijk grasland, mede door de hierboven genoemde voordelen, zorgt voor een mooiere omgeving. Zowel voor de plaatselijke bevolking als voor recreanten en vakantiegangers.”
Nadelen
Aan de andere kant zijn er ook enkele nadelen. “Zaadmengsels van kruidenrijk grasland zijn duurder dan standaard grasmengsels, ongeveer €200,- per hectare. Ook het management van kruidenrijk grasland is beduidend anders dan het management van standaard grasmengels. Zo moeten de kruiden de tijd krijgen om te bloeien, om zodoende in de grasmat te blijven. Bemesting en beweiding zijn ook anders. Kruidenrijk grasland is niet voor alle agrarische bedrijven geschikt, dat is echt afhankelijk van de individuele situatie”, aldus Lisa.
Actie 1001ha voor meer kruidenrijk grasland
Sinds 2020 werken Urgenda en LTO Nederland samen om agrarische ondernemers te helpen met verduurzamen. Hiervoor is de actie ‘1001ha’ opgericht, met als doel om het gebruik van kruidenrijk grasland te stimuleren. LTO Noord ondersteunt deze actie onder andere met fondsenwerving en het informeren van agrarische ondernemers over kruidenrijk grasland.
“De actie is een laagdrempelige manier voor agrarische ondernemers om te experimenteren met kruidenrijk grasland”, zegt Edwin. “Dankzij de financiële ondersteuning van donateurs zoals gemeenten, waterschappen of provincies kunnen agrarische ondernemers een fikse korting krijgen op kruidenrijke grasmengsels, hierdoor komt de prijs in de buurt van reguliere grasmengsels. Via deze actie ontvangen agrarische ondernemers €150,- korting per hectare voor de aankoop van graskruidenmengsels, afhankelijk van de beschikbare donaties kunnen ze 3 tot 6 hectares aanvragen.“
Met donatie kruidenrijk grasland in eigen gebied stimuleren
“Door te doneren stimuleer je het toepassen van kruidenrijk grasland in jouw eigen gemeente, provincie of waterschapsgebied. Urgenda en LTO Nederland zijn daarom op zoek naar meer donateurs”, aldus Edwin.
Interesse in donatie? Of wil je meer informatie over de actie? Mail dan naar: biodiversiteit@ltonoord.nl
Ondersteuning vanuit het DAW
Factsheet Kruidenrijk grasland
Nadere uitleg over de individuele BOOT-maatregelen is te vinden in diverse factsheets die onlangs zijn gepubliceerd. Zodoende is ook de factsheet ‘Kruidenrijk grasland’ online beschikbaar. Hierin vind je meer informatie over: besparing op stikstofgift, droogtetolerantie en kostenbesparing. Uiteraard staat hierin ook vermeld waar je rekening mee moet houden.
Gratis bodemadvies:
Vanuit het DAW wordt ook gratis bodemadvies aangeboden. Agrarische ondernemers die last hebben van bijvoorbeeld bodemverdichting of verminderde opbrengst kunnen gratis gebruik maken van bodemadviseurs. Ook kunnen zij hier terecht met andere bodemgerelateerde vragen. Binnen regionale bodemteams werken verschillende bodemadviseurs met elk een eigen expertise samen om het bodemadvies op het boerenerf te versterken.