Tien tips van teler Klaas om overschrijdingen in bollenteelt aan te pakken

Hyacintenteler Klaas weet wat werkt bij de aanpak van erf- en perceelemissie van gewasbeschermingsmiddelen. Zeker na berichtgeving over de verslechterde waterkwaliteit in ‘zijn’ Bollenstreek wil hij collega-telers stimuleren aan de slag te gaan met emissiereductie. Hoe pak je probleemstoffen aan? Stomp, Wing P en Securo zijn goed voor 50% van de normoverschrijdingen in de Bollenstreek. ‘We moeten onze stinkende best doen om Stomp en Wing P te behouden, want anders wordt het wieden. Machinaal wieden is voor mij nog niet haalbaar in de praktijk. Het vormt daarnaast een ernstige bedreiging voor onze mooie bollenvogels, want nesten en jonge vogels sparen met wiedmachines is erg lastig.’  

Klaas werkt met een tienpuntenplan om emissies te reduceren en de beschikbare middelen zorgvuldig te gebruiken. Normoverschrijdingen kunnen leiden tot een verbod op middelen of spuitverboden. ‘Wees dus kritisch over de inzet van deze middelen. En vraag hulp aan adviseurs en wissel ervaringen uit met collega-telers. Mijn teelt kan niet zonder middelen. Willen we middelen behouden, dan moeten we er zorgvuldig mee omgaan.’

3. Beperk drift: gebruik de juiste spuitdoppen

‘Pas grove doppen toe. Een grove dop is prima geschikt voor het toepassen van bodemherbiciden op een vochtige ondergrond.’ Zo zijn er doppen die 95% driftreductie beloven en afgelopen winter volop getest zijn door onderzoekers en telers. Proefresultaten en praktijkervaringen zijn positief. Ook interessant: de toepassing van grove doppen wordt momenteel voor 40% gesubsidieerd via Landbouwportaal Rijnland.

4. Voorkom drift door weersomstandigheden en techniek

‘Ik spuit bij optimale weersomstandigheden en gebruik geen luchtondersteuning op leeg land – dit vergroot het risico op drift naar sloten en oppervlaktewater.’

5. Vermijd het gebruik van Securo waar mogelijk

‘Ik probeer Securo zoveel mogelijk te vermijden, maar als teler van uitgangsmateriaal ben ik er wel van afhankelijk.’ Laat je goed adviseren door bijvoorbeeld Delphy en gebruik Securo niet als alternatieven voorhanden zijn.

6. Voorkom erfafspoeling, ook in de zomer

‘Restanten van middelen kunnen via lege kisten en fust alsnog in het milieu komen. Dat hoorde ik dertig jaar geleden van een adviseur en sindsdien staat bij ons alle fust binnen. Dat geldt ook voor machines en tractoren: stal ze, ook bij droog weer, in de schuur of op het land om ongewenste erfemissie te voorkomen. In ieder geval niet op verharde stukken die op de sloot lozen’.

7. Laad en los bollen onder een dak, of binnen

‘Is het regenachtig weer? Laad en los de bollen dan onder een afdak of binnen in de schuur. Zo voorkomen je dat residu via het regenwater alsnog in het oppervlaktewater terechtkomt. Wij laden en lossen altijd binnen en gebruiken bij transport een gesloten aanhangwagen, maar een aanhanger met een lekgoot kan natuurlijk ook.’ De emissiecoaches van Landbouwportaal Rijnland vertellen graag welke mogelijkheden er zijn en wat geschikt kan zijn voor jouw bedrijf. Momenteel subsidieert Landbouwportaal 40% op een lekgoot.

8. Schuimmethode

‘Bij gebruik van een schuimapparaat helpt het om de bollen vóór het planten licht vochtig te maken. Hierdoor blijven de velletjes beter zitten en waaien ze niet in de sloot. Dit is namelijk een grote emissieroute, neem dit dus serieus!’

‘Misschien kleine, maar toch belangrijke maatregelen’

9. Dompelmethode

‘Wij dompelen het plantgoed een dag van tevoren op een vloeistofdichte vloer om emissie te voorkomen.’ Niet iedereen heeft een vloeistofdichte vloer, maar op een lekbak zit 40% subsidie van Landbouwportaal Rijnland. Vraag een gesprek aan met een emissiecoach van het portaal en kijk naar de mogelijke oplossingen om emissie te verminderen voor jouw bedrijf.

10. Blijf communiceren en leren binnen het gebied

‘Heel belangrijk vind ik communicatie over emissiereductie. Ik praat met mijn medewerkers over de maatregelen en waarom deze belangrijk zijn. De instructies herhaal ik jaarlijks, zodat bewustwording en zorgvuldigheid vanzelfsprekend worden in de bedrijfsvoering. Daarnaast wissel ik ook graag kennis en ervaring uit met collega’s in ons gebied. Niet voor niets ben ik een DAW Demobedrijf. Ik wil laten zien wat ik doe om emissies te verminderen. Misschien zijn het kleine, maar toch belangrijke maatregelen.’