Kennis, maatregelen en subsidies maken duurzaam boeren in Groningen mogelijk

Hoe zorgen boeren in Groningen voor een gezonde bodem en schoon water? Akkerbouwer en DAW Demobedrijf Derk Gesink uit Mensingeweer en melkveehouder Agnes de Boer uit Leens vertelden tijdens de DAW Waterkaravaan op 30 mei hoe zij met agrarisch bodem- en waterbeheer het meeste uit de Groningse klei halen.

Beide agrariërs nemen bovenwettelijke maatregelen op hun bedrijf die zorgen voor schoon en voldoende water en een gezonde bodem. Arie van Wijk, lid van het dagelijks bestuur bij Waterschap Noorderzijlvest, onderschrijft de DAW-aanpak: ‘Ik vind het belangrijk om binnen het DAW-programma samen met de agrarische sector te blijven werken aan de bodem- en wateropgaven.’ Binnen het DAW doen boeren dat op basis van vrijwilligheid en kiezen ze zelf wat past bij hun bedrijfsvoering.

Minder gewasbeschermingsmiddelen met precisielandbouw

Het 160 hectare grote akkerbouwbedrijf van Derk en Marjoke Gesink is DAW Demobedrijf en ziet dat het gebruik van chemie onder druk staat. Daarom richten zij zich in hun aardappelen- en uienteelt op ‘hybride onkruidbestrijding’. ‘Dat houdt in dat ik mijn gewas onkruidvrij houdt door een combinatie van chemie en mechanische onkruidbestrijding’, vertelt Derk. Hij investeerde in een veldspuit met 95% emissiereductie en vervolgens in een schoffel met camera, een wiedeg en een biomulch. Voor deze laatste machine ontving hij subsidie vanuit het DAW-project Uitvoeringsstimulans in het werkgebied van Noorderzijlvest.

‘Voor mij waren deze investeringen een weloverwogen keuze, maar voor veel kleinere bedrijven is dit lastiger vanwege de grote bedragen’, vertelt Derk. Of je de kosten kunt drukken door een machine te delen? ‘Dat is geen optie’, stelt Derk. ‘Het moment dat je de machine moet gebruiken is te specifiek en weersafhankelijk. Eén dag te laat is 364 dagen te vroeg.’ Toch gaat hij dit jaar via een loonwerker experimenteren met een spotsprayer. De periode waarin je deze kunt inzetten is ruimer en dat maakt delen mogelijk.

Erik Emmens, bestuurder en portefeuillehouder Bodem en Water bij LTO Noord ziet innovatie als belangrijk middel om de waterkwaliteit te verbeteren. ‘Er komt veel op boeren af. In tegenstelling tot generiek beleid zetten wij liever in op doelgestuurd en gebiedsgericht beleid. Het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer past daar goed bij.’

In stapjes regeneratieve landbouw toepassen

Agnes en Klaas Jan hebben een biologisch melkveebedrijf met 50 hectare grond en 65 koeien. Het motto van Agnes is ‘sturen richting de toekomst met eigen principes’ en dat betekent dat ze steeds meer opschuift naar natuurinclusieve en regeneratieve landbouw. Dat doet ze door veel maatregelen te nemen op haar bedrijf en deel te nemen aan verschillende projecten om kennis op te doen.

Janneke van der Velde van Boerennatuur Groningen West vertelt: ‘Agnes was één van de deelnemers aan het project Weide en Water, een initiatief van BoerenNatuur en het DAW. In het project kregen boeren in studiegroepen en individueel advies over bodem- en watermaatregelen.’ Agnes experimenteerde tijdens dit project met bokashi en past dit ook na het project nog toe binnen haar bedrijf.

Andere maatregelen die zij neemt is haar veestapel voorjaarskalverend maken, zodat de koeien meer energie uit het grasland kunnen halen. Daarnaast werkt ze met stripbeweiding, waardoor de bodem door het jaar heen rust krijgt om te herstellen. Door volledig in te zetten op weidegang en behalve gras niet bij te voeren, heeft het bedrijf steeds meer een natuurlijke kringloop.

Het DAW met de poten in de klei

Binnen het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer werken provincies, waterschappen, agrarische collectieven en boeren samen aan schoon en voldoende water en een gezonde bodem. Met financiering, kennis en aandacht voor nieuwe ideeën ondersteunt het DAW boeren bij het nemen van bovenwettelijke maatregelen. Met de DAW Waterkaravaan laten we zien hoe het DAW in de praktijk werkt en verbinden we beleid, onderzoek en praktijk met elkaar.