Wat deze teler bereikt met de inzet van een groenbemester

‘Wij zeggen niet groenbemester, maar vanggewas na de oogst. Dat is namelijk precies wat het moet doen: het vangen van overgebleven minerale stikstof’ (nitraat). Aan het woord is akkerbouwer en melkveehouder Albert Jan Knijp van het DAW demobedrijf uit Anderen. Hij zet zijn vanggewas heel bewust in. ‘Ook om aaltjes te bestrijden.’

In de meerjarige proef van het demobedrijf Nieuw Altinge neemt het vanggewas een belangrijke rol in. Ondernemer Albert – Jan heeft als één van zijn doelen uitspoeling verminderen om de waterkwaliteit in zijn omgeving goed te houden en daar helpt een effectief vanggewas bij.

Meer informatie over de meerjarige proef

Belangrijkste doel

Voor Albert Jan is het vasthouden van stikstof het hoofddoel. Maar hij benadrukt: een vanggewas levert méér op. ‘Het bestrijdt aaltjes, bouwt organische stof op en verbetert de bodemstructuur. Vanggewassen zijn een belangrijk onderdeel van ons bouwplan, we houden er rekening mee in ons plan.’

Welk doel wil je bereiken met het vanggewas?

Albert-Jan kiest zijn vanggewas bewust. ‘Maak je een verkeerde keuze, dan kun je juist aaltjes vermeerderen in plaats van bestrijden. Zelf denk ik na over de teelt van het opvolgende seizoen, maar ook wat past bij mijn bodem en wat ik wil bereiken met de groenbemester’.

Volg de online cursus groenbemesters

Bodemmonster steken

De keuze voor het juiste vanggewas kan bijvoorbeeld bijdragen aan het verminderen van ongewenste aaltjespopulaties. Hiervoor is het belangrijk de lokale omstandigheden goed te kennen, weet Albert-Jan. ‘We steken daarom bodemmonsters om met de juiste informatie onze keuze te bepalen.’

Die uitkomsten in combinatie met het bouwplan en de rotatie bepalen welk vanggewas geschikt is op dat moment. Vaak wint Albert-Jan ook advies in bij verschillende adviseurs. Zo is in de vierjarige proef gekozen voor bladrammenas en rogge.

Zo vroeg mogelijk inzaaien

Albert Jan zaait direct na de oogst een vanggewas in. ‘Hoe vroeger je zaait, hoe beter het vanggewas zijn werk kan doen. Vergeet daarbij niet: een goed zaaibed is minstens zo belangrijk.’

Wie pas laat kan oogsten, loopt het risico geen vanggewas meer in te kunnen zaaien. Albert-Jan: ‘Als de weersomstandigheden slecht zijn en het land te nat is, kan en wil ik geen vanggewas meer inzaaien. Dan rijd ik mijn bodemstructuur kapot en ben ik verder van huis.’ Met vroege rassen probeert de ondernemer dit te voorkomen.

Van vanggewas naar groenbemester

Een vanggewas neemt achtergebleven nutriënten van het hoofdgewas op. Door op het juiste moment het vanggewas te vernietigen komen deze nutriënten vervolgens beschikbaar voor het volgende hoofdgewas. ‘Timing is cruciaal bij het vernietigen van een vanggewas. Doe je het goed, dan benut je de voordelen optimaal: een betere bodemstructuur en vrijgekomen nutriënten voor je volgende teelt.’ Kon hij vroeg inzaaien en heb ik in het voorjaar een mooi vanggewas staan? Dan is het moment van inwerken en vervolgens vocht en temperatuur nog bepalend voor het beschikbaar komen van nutriënten. ‘Ieder voorjaar is dat weer een puzzel: wat voor winter hebben we gehad, wanneer vernietig ik mijn vanggewas, en hoe werk ik het in?’

Ontdek de handige informatie over groenbemesters in onze online cursus

Tips van Albert-Jan

Zaai zo vroeg mogelijk, met ruim voldoende zaaizaad en de juiste machine het vanggewas voor het beste resultaat
Kan bijdragen aan het verminderen van ziekten en plagen zoals aaltjes door juiste type vanggewas. Maar ook andersom: bij een verkeerde keuze kunnen ziekten en plagen worden vermeerderd.
Een groenbemester of eigenlijk vanggewas ‘vangt’ nutriënten op
Bouwt organische stof op in de bodem
Draagt bij aan een betere bodemstructuur bij diepe beworteling
Draagt bij aan de biodiversiteit boven en onder de grond.

‘Als de weersomstandigheden goed zijn, kun je achter elk hoofdgewas nog een vanggewas inzaaien. Neem de inzet van vanggewassen serieus en maak weloverwogen keuzes. De juiste timing van zaaien en vernietigen, een goed zaaibed en de juiste keuze voor het type vanggewas bepalen hoe effectief het vanggewas is.’