Vruchtwisseling en roulatie van grondgebruik vormen strategische pijlers in duurzame landbouw. Deze praktijken omvatten het afwisselen van gewassen en het herverdelen van teeltgebieden. Dit stimuleert de biodiversiteit, voorkomt bodemuitputting en verbetert de bodemstructuur. Vruchtwisseling vermindert de ophoping van specifieke ziektes en plagen en bevordert een gezonde bodemflora. Hierbij worden verschillende gewassen op dezelfde percelen in opeenvolgende seizoenen geplant. Slimme bouwplannen vormen de basis van een effectieve strategie om ziekten en plagen te beheersen. Daarvoor is het belangrijk om te weten wat het effect is van de teelt van een gewas op de mate van vermeerdering van bepaalde ziekten en plagen. Roulatie van grondgebruik vermindert fysieke bodemverdichting en bevordert bodemherstel.
Gepubliceerd op maandag 29 januari 2024
Vruchtwisseling en bouwplanrotatie
Wat is vruchtwisseling en roulatie van grondgebruik?
Om bodemuitputting te voorkomen en de bodemstructuur te verbeteren, wordt actief vruchtwisseling en roulatie van grondgebruik toegepast. Bij vruchtwisseling wisselen intensief en extensieve gewassen elkaar af op een specifiek perceel gedurende meerdere teeltseizoenen. Dit minimaliseert de opbouw van ziektes en plagen. Roulatie van grondgebruik houdt in dat verschillende gewassen naar verschillende velden worden verplaatst, wat fysieke bodemverdichting vermindert en bodemherstel bevordert.
‘Vruchtwisseling en roulatie in grondgebruik vergen zorgvuldige planning, maar het resultaat is een veerkrachtig landbouwsysteem dat zich beter kan aanpassen aan veranderende omstandigheden.’
Deze maatregelen zijn de sleutel tot duurzame landbouwpraktijken. Beide praktijken bevorderen de biodiversiteit en verhogen de veerkracht van het teeltsysteem. Vruchtwisseling stimuleert een gezonde bodemflora, verbetert de nutriëntenopname en vermindert het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Daarnaast minimaliseert roulatie uitputting van nutriënten en mineralen.
Wat zijn de voordelen van vruchtwisseling of gewasrotatie?
- Het bevordert de bodemgezondheid.
- Het minimaliseert ziektes en plagen.
- Het verhoogt de opbrengst (op lange termijn).
Wat kost gewasrotatie en wat levert het op?
De kosten variëren afhankelijk van gewas- en veldkeuze. Er zijn initiële investeringen in planning en voorbereiding, zoals zaad (kosten zijn er anders ook) en arbeid. Op de lange termijn leiden vruchtwisseling en grondgebruiksroulatie tot besparingen op gewasbeschermingsmiddelen, kunstmest en bodemverbeteraars. Opbrengsten nemen toe door verhoogde bodemvruchtbaarheid en verminderde ziektedruk.
De tip voor effectief inzetten van vruchtwisseling en/of bouwplanrotatie: Kies gewassen zorgvuldig, rekening houdend met interacties tussen waardplanten en aaltjesdruk, bodemkenmerken en volggewassen Zorg voor een gezonde teeltplanning om de voordelen ten volle te benutten. Houd rekening met de grondsoort en marktvraag bij het kiezen van gewassen. Met een proactieve aanpak kan een evenwicht worden bereikt tussen winstgevende gewasopbrengsten en ecologisch verantwoorde teelt.
Meer informatie over vruchtwisseling en bouwplanrotatie?
- Informatie: Proeftuin regeneratieve landbouw: meer aandacht voor de bodem
- Informatie: Handboek Bodem & Bemesting – Vruchtwisseling
- Informatie: Aaltjesschema
- Informatie: IRS – Vruchtwisseling
- Video: Crop rotation – practical information
- Video: Vruchtwisseling – praktische informatie
- Video: Groenbemesterkeuze bij inzaai in een graanstoppel