Gepubliceerd op dinsdag 4 maart 2025
Wil je echt de resultaten van minimale grondbewerking zien dan is dat een proces van lange adem. Dat ziet DAW bodemadviseur Theo Nieuwenhuis op zijn eigen bedrijf én in de praktijk. ‘Iedereen jaar wordt de structuur door bodembiologie beter. En daardoor krijg je meer potentie voor een goede gewasproductie met minimale grondbewerking en maximale bodembedekking.’ Wil je gericht advies van Theo? Meld je dan aan voor ons gratis bodemadvies!
Hoe minder bewerkingen op het land, hoe beter voor de bodem. Minder bewerking is goed voor het vochtvasthoudend vermogen, voor het bodemleven, het verbetert de bodemstructuur en de opbouw van organische stof. Theo Nieuwenhuis, zelf biologisch akkerbouwer: ‘Alle reden om niet-kerende grondbewerking een kans te geven. Als ondernemer zul je alleen niet direct profijt hebben van de nieuwe werkwijze. Je moet het consequent toepassen om de bodembiologie te verbeteren.’ Theo vervolgt: ‘Een bodem in opbouw kost mineralen, vooral sporenelementen die vast worden gelegd in de biologie. In de bodem is het eten en gegeten worden. Zo komen er mineralen beschikbaar voor de plant. Door te ploegen stop je als het ware eten in de kont, waarbij de voorschaar het schadelijkste voor de bodem is.
Veel ondernemers willen weten hoe ze in de eerste jaren toch een zo goed mogelijk gewasopbrengst van hun land halen wanneer ze voor minimale grondbewerking kiezen. Dit begint volgens Nieuwenhuis bij het telen van goede groenbemesters en een juiste oppervlaktevertering van je bodem.
Theo Nieuwenhuis: ‘Bij minimale grondbewerking is het belangrijk om verdichting te voorkomen, anders ben je verder van huis. Is het verdicht, dan is woelen de eerste stap.’ Bij het DAW proefveld afgelopen jaar in Voorst bij melkveehouder Kloosterboer is dat niet aan de orde. Nieuwenhuis begeleidde deze proef. Wel was het land nat en werd het alleen maar natter door het regenachtige voorjaar. Kloosterboer wilde direct-inzaai van mais toepassen op zijn gerstland.
Bij aanvang van de proef – najaar 2023 – was het onduidelijk of de bodembedekker (tussengewas) gerst voldoende zou opkomen. Theo: ‘Wanneer de bodem gedurende de winter niet goed bedekt is, krijgt onkruid de kans. Is het land voldoende bedekt, dan hebben onkruidzaden minder kans om te ontkiemen en wortel te vormen. Door oppervlaktewater goed af te voeren naar de sloot en een goede temperatuur stond er in het voorjaar toch nog een redelijk goed gewas gerst bij Kloosterboer.
Een zaaimachine met een schijfkouter zaaide de mais medio mei direct in. ‘Een opvallend verschil dat we constateerden tijdens de proef was onkruid in de rij van de planten waar bewerkt was maar nauwelijks in het onbewerkte gedeelte tussen de rijen. Ook waar de snede van de schijf had gelopen kon onkruid groeien.’ Haagwinde groeide weer veel op het niet-bewerkte deel. In oktober is de mais geoogst. Daaruit bleek dat het kolfgewicht minder was op het proefperceel.
‘Toch viel het opbrengstresultaat mij mee en de ondernemer kon besparen op bewerkingskosten.’ De opbrengstderving was echter hoger dan de winst op lagere bewerkingskosten. Theo: ‘Wat winst is, zit nog in de bodem. Minder bewerking draagt echt bij aan een betere bodembiologie. Dat is wel een kwestie van lange adem. De ondernemer zou de proef dit jaar moeten herhalen op hetzelfde perceel. Ieder jaar zul je een gezondere bodem en uiteindelijk ook betere gewasopbrengst zien.
‘Minder bewerking draagt bij aan een betere bodembiologie. Dat is wel een kwestie van een lange adem. Heb jij die?’
Wil je aan de slag met minimale grondbewerking en dat laagdrempelig monitoren? Theo Nieuwenhuis let in ieder geval op deze punten bij het beoordelen van de bodemkwaliteit.
