Afvangen van fosfaat uit bloembollensector met ijzerzand

Bollenteelt hoort bij Nederland. De kleurrijke velden trekken veel bekijks in het voorjaar en de bollensector is een belangrijke economische pijler.
Ijzerzand biedt een oplossing De oorzaak voor de te hoge fosfaatconcentraties ligt vooral in de uitspoeling van fosfaat vanuit de bodem richting het oppervlaktewater. Daarom is er een onderzoek gestart naar een manier om emissie van fosfaat te verminderen.

Ijzerzand blijkt hiervoor de juiste stof te zijn vanwege de sterke fosfaatbindende capaciteiten van het materiaal. Ijzerzand is een restproduct uit de drinkwaterwinning, waar zand wordt gebruikt om ijzer uit grondwater te filteren als onderdeel van het zuiveringsproces. Hét historische hart van de bollenteelt is de Duin- en Bollenstreek, maar onder meer vanwege dit landgebruik in combinatie met de grondslag (grofzanderige grond met weinig organisch materiaal) worden hier te hoge fosfaatgehalten in het oppervlaktewater aangetroffen. Het oppervlaktewater voldoet hierdoor in dit gebied niet aan de norm van de Europese Kaderrichtlijn Water. Daarom onderzocht het hoogheemraadschap van Rijnland een aantal methoden om het fosfaatgehalte terug te dringen.

IJzerzand biedt een oplossing
Er zijn drie manieren om het ijzerzand effectief in te zetten: met het aanleggen van met ijzerzand omhulde drains, de aanleg van een ’Puri-oever’ waarbij een met ijzerzand gevulde bak in het water gelegd wordt, en het aanleggen van een nutriëntenreactor gevuld met ijzerzand. Deze laatste optie is vooral effectief aan het einde van een afwateringsgebied. In de afgelopen jaren heeft het hoogheemraadschap onderzoek gedaan naar de effectiviteit van deze maatregelen. Alle drie de opties bieden kansen. De omstandigheden bepalen welke optie in een bepaald gebied het meest effectief is.

Toepassen van maatregelen
In het Landelijk Milieuoverleg Bloembollen kent het hoogheemraadschap al 15 jaar een vruchtbare samenwerking met de KAVB en de provincie. In deze samenwerking zal nu ook de toepasbaarheid van de fosfaatmaatregelen verder onderzocht worden. Hiertoe willen zij onder andere een inspiratiepolder inrichten. Naast de fosfaatproblematiek wordt hier ook gewerkt aan een gezonde bodem en het terugdringen van erfemissies. Daarnaast wordt bijvoorbeeld ook gewerkt aan het wegnemen van de laatste (procesmatige) drempels voor uitrol van de fosfaatmaatregelen.

Initiatiefnemers: Landelijk Milieuoverleg Bloembollen; Hoogheemraadschap van Rijnland, Provincie Zuid Holland, KAVB

Back to top