Wat veroorzaakt de achterblijvende gewasgroei op mijn perceel? Dat was de vraag waardoor melkveehouder Bert van den Hengel uit Baarn, Utrecht besloot om gebruik te maken van het bodemadvies aangeboden door het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). Hoe het bodemadvies verliep en wat hij hiervan geleerd heeft? Wij spraken Van den Hengel hierover.
Waarom vroeg je bodemadvies aan?
‘Een aantal van mijn percelen bestaat voor de eerste 20 cm uit klei en daaronder bevindt zich veen. Het viel mij op dat er kale plekken op een van deze percelen zat, waar ook water bleef staan. Wat hiervan de reden is, kon ik alleen maar gokken. Was het een gevolg van ganzenschade of zat er een andere reden achter. Met het aanvragen van bodemadvies hoopte ik hier een antwoord op te krijgen en tips te krijgen hoe dit te verbeteren.’
Hoe verliep het advies?
‘Na een kennismakingsgesprek kwam bodemadviseur Tim de Wit bij ons langs om het perceel daadwerkelijk te bekijken. We hebben op meerdere plekken in het perceel drie stappen doorgenomen:
- Een meting met de bodemdrukmeter: aan de hand hiervan konden we meten of en op welke diepte sprake was van een verdichte laag.
- Het bodemleven bekijken: met een schep staken we een stuk grond uit de bodem om te bekijken hoeveel bodemleven hierin te vinden is. Dit kun je zien aan de hand van wormen of andere insecten. Veel bodemleven is een teken van een gezonde hoeveelheid organisch stof in de bodem.
- Met een profielspade verschillende bodemlagen bekijken: hoe ziet het er onder de grasmat uit, hoe is de beworteling, maar ook welke bodemlagen zijn te vinden.
Na de analyse aan de hand van bovenstaande stappen, hebben we de resultaten uit het veld vergeleken met de resultaten uit de eerder genomen bodemmonsters. Wat hebben we gezien op het veld, hoe verhoudt zicht dit tot de cijfers en welke conclusies kunnen we hieruit trekken? Een waardevolle les om op deze manier naar je eigen bodem te kijken.’
Welke lessen haalde je uit het bodemadvies?
‘Op de kale plek in het perceel zagen we doormiddel van de bodemdrukmeter een verdichting in de bovenste 2-3 cm. Hier kon geen water of zuurstof doorheen, waardoor weinig bodemleven te vinden was, het organische stofgehalte laag was en gras hier dus niet goed kan groeien. Omdat het in de bovenste laag alleen verdicht is, lijkt mijn vermoeden dat het om ganzenschade gaat te kloppen. Om dit op te heffen zijn we tot drie praktische adviezen gekomen:
- Ondiep bewerken van mijn perceel: ik ben van plan om het perceel opnieuw in te zaaien. Het advies vanuit de bodemadviseur was om met een ondiepe bewerking het perceel klaar te leggen voor het zaaien. Om zo het veen onaangeroerd te houden. Denk aan ondiep ploegen of spitten. Om nieuwe plasvorming te voorkomen is het goed om het perceel rond te leggen door te kilveren. Na het kilveren is de grond wat meer vastgereden. Als laatste is het daarom nodig om de bovenste 15 cm nog eens los te trekken voordat gezaaid wordt.
- Inzaaien van rode klaver: rode klaver zal na het lostrekken een diepe penwortel vormen, die de grond ook openhoudt. Het zaaien van kruiden is hierbij ook een optie vanwege het intensieve wortelstelsel.
- PH-waarde herstellen: de onderste klei bleek grijs te zijn, wat wijst op een zuurstofarme omgeving. Door te bekalken, wordt calcium aan de bodem toegevoegd, wat de bodemstructuur verbetert en daarnaast de pH-waarde laat stijgen. In een minder zure bodem gedijen onder andere wormen beter en die zorgen voor een gunstige omgeving voor wortelgroei. Dit komt volgens bodemadviseur Tim de Wit ten gunste aan de grasgroei.’
Wat is volgens jou de toegevoegde waarde van het bodemadvies?
‘Bij ons is iedere samenstelling van het perceel verschillend. Wij zitten bijvoorbeeld op een perceel met de eerste 20 cm klei en daaronder veen. Bij buurpercelen kan dit weer heel anders zijn. Dat is wat het bodemadvies zo belangrijk maakt. Inzicht in je eigen perceel door bodemadvies op maat om zo je opbrengst van en in het perceel te optimaliseren.’
Wil jij ook je vermoedens bevestigen aan de hand van bodemadvies?
Je kunt advies aanvragen over allerlei verschillende bodem gerelateerde thema’s. Dit kan een hele specifieke vraag zijn over een bepaalde plek op je perceel tot een bredere vraag over het opheffen van bodemverdichting. Klik hier voor meer informatie.