Albert Jan en Geertje Knijp van kringloopbedrijf Nieuw Altinge in Anderen (Drenthe) leiden een melkvee, akkerbouw- en loonbedrijf dat omringd is door Natura2000 gebied. Het gemengde bedrijf in combinatie met de grondsoort en omgeving (drinkwaterfunctie) waarop het stel boert, maakt de overstap naar een meer natuurinclusief en/of regeneratief bedrijf logisch vinden ze. De natuur voor je laten werken en benutten wat de bodem al heeft. Dit seizoen zette Albert Jan de volgende stap met de aanschaf van de Van Koeckhovenmachine.
DAW Demobedrijf
Albert-Jan Knijp en Geertje Enting
Richting regeneratief boeren, hoe gaat dat?
Naam | Geertje en Albert Jan |
---|---|
Bedrijfsnaam | Kringloopbedrijf Nieuw Altinge |
Woonplaats | Anderen (Drenthe) |
Werkt aan | Droogte tegengaan, waterkwantiteit verbeteren, nutriënten benutten, bodem verbeteren |
Dieren | 120 melkkoeien |
Overig | Natura 2000, droogte, zand, ecoploeg |
Thema | Bodembeheer |
Waterschap | Hunze en Aa's |
Grondsoort | Zand |
Sector | (Melk)veehouderij, Akkerbouw / Vollegrondsgroente, Loonwerk |
Benutten wat de bodem al heeft
Dat de bodem het belangrijkste kapitaal is voor een boer, geldt ook voor Albert Jan en Geertje. Ze werken daarom aan een sterke bodem met een groot vochtvasthoudend vermogen. Op de Drentse zandgrond waar zij boeren is beregenen gebonden aan restricties. Met hun eigen Ovlac Ecoploeg met Morenokopeg zien ze positieve veranderingen in de bodem doordat je minder diep roert in het bodemleven. De onlangs aangeschafte Van Koeckhovenmachine maakt minimale grondbewerking nog gemakkelijker, zie de machine in actie in dit bericht. Met natuurlijke en regeneratieve maatregelen benut Albert Jan naar eigen zeggen beter wat de bodem al heeft. Door minder bewerking hoopt Albert Jan op een gevarieerder bodemleven, sterkere bodemstructuur en een bodem met een beter vochtvasthoudend vermogen.
Meerjarige velddemo met focus op benutten wat de bodem al heeft
Benutten wat de bodem al heeft, dat willen Albert Jan en Geertje verder onderzoeken tijdens een meerjarige proef. Een perceel op hun bedrijf in Anderen is opgedeeld in een blok met niet-kerende grondbewerking met directzaai met de Koeckhoven flexeeder zaaimachine, gecombineerd met wiedeggen en schoffelen (BLOK A) en een blok gereduceerde grondbewerking d.m.v. ecoploegen met het Koeckhovensysteem ) en ook mechanisch onkruidbeheer door middel van wiedeggen en schoffelen (BLOK B). Het bouwplan met de rotatie van verschillende voeder- en akkerbouwgewassen bevat gerst-erwten met onderzaai van gras-kruiden-klaver, zetmeelaardappelen met nateelt van rogge, snijmais met nateelt van bladrammenas en tweejarig gras-kruiden-klaver. De boerenproef op DAW-demobedrijf Nieuw Altinge duurt vier jaar. In de winterperiode van 2024 worden de metingen aan het demoveld uitgebreid met nitraatmetingen via peilbuizen in het ondiepe grondwater. Er wordt gedurende deze boerenproef bemonsterd op Nmineraal in de bodemlagen 0-30, 30-60 en 60-90 cm, de alentoestand van vrijlevende alen en aardappelmoeheid (AM) en nitraat in het ondiepe grondwater.
Albert Jan: ‘De monitoring is een belangrijk onderdeel van het experiment, want daarmee verzamelen we de onmisbare informatie over het effect van de verschillende bewerkingen. En het is een proef in de praktijk, dus ook wij hebben te maken met vertraging door natheid en lastigere bewerking.’
‘Het is een proef in de boerenpraktijk’
Gedurende de demo zullen Albert Jan en Geertje hun bevindingen delen. Ook willen ze tijdens bijeenkomsten met jou in gesprek over natuurinclusief en regeneratief werken. Hoe ga jij om met waterkwantiteit? Denk jij na over het combineren van mechanische onkruidbestrijding met chemie? Houd de website van het DAW in de gaten om op de hoogte te blijven van de bijeenkomsten bij Geertje en Albert Jan.
Albert Jan en Geertje passen niet standaard glyfosaat toe vanwege de negatieve effecten op biodiversiteit en de maatschappelijke discussie. Een kringloopbedrijf betekent samenwerken vinden Albert Jan en Geertje: van natuurorganisaties ontvangen ze bijvoorbeeld natuurmaaisel dat goed is voor het OS-gehalte in de bodem.
Ruime gewasrotatie: geen voordeel qua arbeid, wel voor de omgeving
Eiwit van eigen land is invulling geven aan een maatschappelijke vraag, zeggen Albert Jan en Geertje. Het past ook bij de gedachte van een kringloopbedrijf om eigen (kracht)voer voor hun koeien te telen. Doordat Albert Jan vanwege zijn akker- en loonbedrijf een ruime mechanisatiegraad heeft kan hij zelf al het werk doen. “Qua kosten en arbeid zien wij nog geen grote voordelen, maar wél voor de omgeving”. Eiwit van eigen land betekent voor Albert Jan een ruime gewasrotatie met diverse eiwit- en zetmeelgewassen en kruidenrijk grasland met vlinderbloemigen en kruiden.
‘De bodem is het begin van alle biodiversiteit.’
Hij ziet dat dat positief is voor de bodem: een betere beworteling, hoger organische stofgehalte en een rijker bodemleven. “De bodem is het begin van alle biodiversiteit. Ben je goed voor je bodem, dan ben je lief voor het bodemleven en alle andere vormen van biodiversiteit in en om je bedrijf.’
Nieuwe teelten, wat doe jij?
Albert Jan probeert graag nieuwe teelten uit en gaat hierover graag in gesprek met jou. Hij deelt graag zijn kennis en ervaring met mengteelten tarwe-veldboon en gerst-erwten, zonnebloemen, stokbonen in mais, koolzaadteelt, soja en veldbonen. In welke teelt heb jij interesse?
‘Als niemand wat probeert, gebeurt er nooit iets. Samen moeten we het doen’.