Om vollegrondsgroenten goed te laten groeien is het gebruik van een bepaalde hoeveelheid stikstof van groot belang. De gebruikersnormen van stikstof komen alleen steeds lager te liggen. Gewassen tot volle groei brengen en voldoen aan de Nitraatrichtlijn is dan ook een heuse opgave. Maar niet onmogelijk volgens Peter van ‘t Westeinde, projectleider van het DAW-impuls project Nitraatmeting Stikstofuitspoeling Vollegrondsgroenten. Binnen het project zijn de afgelopen twee jaar metingen gedaan op percelen van deelnemers in Noord-Holland, Brabant en Limburg om meer inzicht te krijgen in uitspoeling.
Invloeden op uitspoeling
Inzicht krijgen in hoe aan het maximum van 50 mg/l nitraat in het grondwater kan worden voldaan is het doel binnen het project dat in 2017 van start is gegaan. “Door te meten wat aan mest uitspoelt, kan berekend worden wat het gewas heeft opgenomen. Dit was de gedachte twee jaar geleden bij de start van het onderzoek, maar bleek lastiger dan verwacht door invloeden van buitenaf en de situatie op
percelen. Warmte zorgt voor vervlieging, een harde regenbui zorgt voor extra uitspoeling en een misoogst zorgt voor een mindere opname van stikstof. Maar ook de grondsoort maakt een groot verschil in de hoeveelheid uitspoeling naar het oppervlaktewater”, legt Van ’t Westeinde uit.
Verschil in metingen maakt nieuwsgierig
Doordat de veldsituatie niet is gemeten, is het verschil in metingen groot geeft Van ’t Westeinde aan. “Op het ene perceel werd het maximum van 50mg/l nitraat gemakkelijk behaald en op het andere perceel werd deze flink overschreden. Dit wekte nieuwsgierigheid op bij de deelnemers. Wat doet het ene bedrijfs anders dan het andere bedrijf en wat kunnen we van elkaar leren om op het eigen bedrijf toe te passen?” Ook deelnemer-/ groepsbegeleider John Stemkens herkent dit: “Door met elkaar erover te praten werden deelnemers leergierig. Dit werd positief ervaren. Er is dan ook hard gewerkt om de vertaalslag te kunnen maken naar simpele handvatten.”
Bewustwording van groot belang
Ondanks dat aan de hand van metingen geen concrete maatregelen zijn ontstaan, is de bewustwording de afgelopen twee jaar enorm toegenomen, merkt Stemkens. “Vaak speelt er onwetendheid bij de deelnemers. Meten is weten in dit geval. Onverwachte resultaten zorgden voor bewustwording wat van groot belang is om de transitie naar verandering waar te maken. ” Van ’t Westeinde: “Om deze reden
is er een grote wens om de proeven door te zetten waarin we streven naar verbetering in metingen om meer data te verkrijgen en de vertaalslag naar maatregelen te maken”. “Daarnaast is het
goed om bedrijven die dicht bij de juiste norm zitten onder een vergrootglas te leggen. Hoe pakken zij het aan? Een extra prikkel voor de deelnemers om ermee aan de slag te gaan”, vult Stemkens aan.
