Rem op bodemdaling
Samen polderpeil regelen
Stabielere grondwaterstand
Onderwaterdrainage werkt zo: de pijpleidingen zijn onder slootpeil aangelegd. Water stroomt daardoor vanuit de boerensloot via die pijpleidingen het veen in. In droge perioden (voorjaar, zomer) kan de grondwaterstand met de buizen / leidingen verhoogd worden. Gebiedspartijen kunnen samen het slootpeil aanpassen via dynamisch peilbeheer. Dat zorgt voor een stabielere grondwaterstand en er komt minder broeikasgas uit het veen vrij. Bert de Groot: “We zijn in het voorjaar van 2019 begonnen met oefenen: best spannend. Ook bij het waterschap vraagt dit een cultuuromslag”.
Polder met energie
Bert blikt terug: “Het mooie van Lange Weide is dat een aantal boeren zelf initiatief heeft genomen. Dat was ongeveer 5 jaar geleden. Het is een polder met veel energie en een heel actieve agrarische natuurvereniging (ANV). Voorloper was agrariër Gert van den Hoeven, toen lid van het algemeen bestuur van HDSR en actief in de ANV”. We spreken zoon Martin: “Gert was bang dat het gebied natuur zou worden. Toen kwam onderwaterdrainage om de hoek kijken. Met deze infiltratietechniek wilde Gert bodemdaling remmen. Later kwam verminderen van broeikasgassen (CO2) als nevendoel erbij. Dat paste perfect in de klimaatdoelstellingen”. Annette over de voordelen: “De waterkwaliteit verbetert, de kosten van beheer zijn lager, en er is beter weidevogelbeheer mogelijk”.
Bestuurlijk draagvlak
Bert geeft de bestuurlijke context aan. “Binnen HDSR wilden we wat aan bodemdaling doen: hoe daarmee om te gaan? De provincie Utrecht had budget om pilots te ondersteunen, maar Lange Weide viste naast het net. Enkele gemeenten en de provincie Zuid-Holland zijn nu nauw betrokken. Bestuurders bij HDSR vinden het belangrijk de energie in het gebied te benutten. Streven is dat 65% van het peilgebied betrokken is. Bij Lange Weide deed maar liefst 95% van de percelen mee!”
Kosten in perspectief
Bert benadrukt dat onderwaterdrainage in verhouding een goedkope maatregel is. “Het vraagt een flinke investering, maar ten opzichte van CO2 reduceren is het een goedkope maatregel! Je hebt de kosten van de drains en de aanleg (ca. €3000,= per hectare). Deze zijn volledig vanuit POP-gelden betaald. De kosten voor procesbegeleiding, onderzoek en leren over het peil zijn voor rekening van het waterschap”. Annette vult aan: “Het met partijen samen afstemmen van waterbeheer op het peilbeheer is super interessant in deze pilot. Het draagt bij aan het waterbewustzijn in het gebied”.
Volop meten
Verder opschalen
Lerend terugkijken
Bert de Groot vindt dat er veel geleerd is van de pilot Lange Weide. Bert: “In de volle breedte hebben we gebruikers op één rij gekregen om maatschappelijke doelen te bereiken. Dat is heel bijzonder, want als waterbeheerder doe je het niet snel goed. Hier in Lange Weide heeft HDSR meegewerkt aan het oplossen van problemen, dat helpt. Overheden zijn naast partijen gaan staan: dat werkt! En tenslotte mensen zoals Annette die het boerenbelang en het waterschapbelang kunnen verenigen”. Martin van den Hoeven: “Ik vind het heel mooi dat boeren het met elkaar eens zijn en samen ervoor gaan! Om samen succes te bereiken hebben we ook het waterschap en de ANV hard nodig!”
Meer informatie?
Bert de Groot (Heemraad HDSR), Annette van Schie, HDSR (projectleider HDSR; annette.van.schie@hdsr.nl), Martin van de Hoeven (veehouder; martinvandenhoeven@hotmail.com) of kijk op de projectpagina.