Boeren en loonwerkers zoeken in project Bodemverdichting samen naar mogelijkheden om bodemverdichting aan te pakken en te voorkomen. Melkveehouder Wichard Kievit in Bunne (Drenthe) is enthousiast over het effect van kruiden in zijn grasland. Lange penwortels houden de bodem open. ‘Vooral van cichorei zie ik positieve effecten. Dat is een diepwortelende plant die de bodem met een lange penwortel doordringt’, vertelt Kievit. ‘Toen we vorig jaar profielkuilen groeven, constateerden we dat cichorei amper een jaar na inzaai al tot 60 cm diep geworteld had. Ik hoop dat kruiden kunnen bijdragen aan het permanent goed doorlatend houden van de grond. Dat draagt ook bij aan een kleinere droogtegevoeligheid van mijn grasland.’
Aanleiding project
‘Aanleiding voor het project was onderzoek van Aequator Groen & Ruimte en Hogeschool Van Hall Larenstein in de drie noordelijke provincies’, vertelt projectleider Dirk Johan Feenstra van LTO Noord. ‘Daaruit bleek dat bij meer dan de helft van de onderzochte percelen sprake was van enige mate van bodemverdichting’. ‘Aanleiding voor ons om in de praktijk met dit onderwerp aan de slag te gaan.’ In het project zijn demonstratiegroepen gevormd. Elk groepje bestaat uit een loonwerker en twee agrariërs. ‘De bodem is niet alleen een zaak voor de boer, maar ook voor de loonwerker die op de meeste bedrijven een flink deel van de werkzaamheden uitvoert’, zegt Feenstra. ‘Het gesprek tussen boer en loonwerker is heel belangrijk. Samen kunnen ze komen tot maatwerk.’
Samenwerkingen
Melkveehouder Kievit werkt samen met loonbedrijf Zeijerveld in het gelijknamige Drentse dorp. ‘Voorkomen van bodemverdichting betekent in de praktijk altijd dat je bezig bent met het zoeken naar een compromis’, stelt Henk Bousema, eigenaar van het loonbedrijf. ‘Rijden met een lagere bandenspanning en kleinere machines is mogelijk, maar brengt kosten met zich mee. Het is aftasten hoe hoog die kosten mogen zijn.’ Bousema merkt dat de aandacht die boeren geven aan hun grond sterk verschilt. ‘Dat je je percelen goed voor elkaar hebt, kan veel bijdragen aan het voorkomen van bodemverdichting. Denk aan een goede ontwatering. Zorg voor goed geëgaliseerde percelen, waarvan laagtes zijn weggewerkt. Ook drainage kan soms veel bijdragen.’ Melkveehouder Kievit onderschrijft de benadering van Bousema. ‘Je kunt je werkzaamheden beter plannen als de percelen er goed bij liggen. Een voorbeeld: we hebben de kopakker van een perceel gedraineerd met scherp zand omdat het daar altijd lang nat bleef. Nu kunnen we bij de grasoogst onder minder goede omstandigheden ook die kopakker meepakken zonder schade aan te richten.’
In het project richt Kievit zich op het voorkomen van bodemverdichting in het perceel kruidenrijk grasland dat hij twee jaar geleden inzaaide. ‘In het verleden heb ik ervaren dat mechanisch bewerken van grond om verdichting op te heffen, vaak maar een kortdurend effect heeft. Ik zie meer in de effecten van wortels. Ik hoop dat dit project me helpt om erachter te komen of ik dat goed zie.’ Voor meer informatie klik hier.