‘Iedereen is zich steeds meer bewust geworden van het belang van water- en bodembeleid. Dat heb ik zien veranderen’, zegt Léon Faassen, die zijn achtste jaar als voorzitter van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond ingaat. Hij maakt zich zorgen of alle DAW-partners de consequenties van alle aankomende regelgeving op de land- en tuinbouw goed scherp hebben.
Hoe kijk jij tegen het DAW aan?
“Ik ben voorstander om dingen samen te doen. Ook problemen moet je ze gezamenlijk oplossen als dat kan. Het DAW is voor LTO een goede samenwerking met en tussen het Rijk, provincies en waterschappen. De noodzaak en het belang van schoon en voldoende water en een betere bodem wordt alleen maar belangrijker. Te weinig water is niet goed, dat hebben wij een paar jaar geleden gemerkt tijdens een extreem droge zomer. Maar te veel water is ook niet goed, dat hebben wij vorig jaar in het zuiden van het land meegemaakt tijdens de overstromingen.”
“Daarnaast denk ik dat overheden vaak nog niet genoeg bewust zijn van de consequenties van sommige wetgeving op de lange termijn. Ik krijg wel eens de vraag waarom boeren en tuinders geen bufferstroken willen, want ‘een bufferstrook is voor een boer toch ook interessant en een toegevoegde waarde.’ Dat klopt. Maar er is niemand die langdurig de kosten van deze bufferstrook voor zijn rekening wil nemen. De boer houdt minder grond over om zijn gewas in te zaaien en krijgt dus geen vergoeding of compensatie voor deze gemiste inkomsten.”
Wat zijn DAW projecten in Limburg die je graag wilt uitlichten?
“In het pilotproject Slim Bemesten zijn akkerbouwers en melkveehouders aan de slag gegaan met het beter afstemmen van de bemesting en gewasbehoefte om ze te voldoen aan de nitraatrichtlijnen. Op basis van bodemkundige verschillen, onderzoeken, deskundigen rapporten en metingen kan onderbouwd worden dat löss een andere grondsoort is dan zand en dat in het kader van mest en mineralen löss anders behandeld dient te worden. Dit project is nu afgelopen en wordt verder opgepakt in lokale projecten. In het project Duurzaam Schoon Grondwater werken boeren en tuinders, samen met Waterleiding Maatschappij Limburg en de provincie, aan het terugdringen van de nitraatuitspoeling naar het grondwater.”
Welke uitdagingen zie jij voor het DAW?
“De problemen die er zijn, kunnen wij goed benoemen. Maar volgens mij is het belangrijk om uit te zoeken en te benoemen wat de oorzaken zijn van deze problemen. Binnen Europa moeten wij voldoen aan de Kaderrichtlijnwater. In sommige gebieden wordt het een grote uitdaging om dit te gaan halen. In Limburg als grensprovincie hebben wij veel water dat via rivieren en beken vanuit het buitenland ons land in stromen. Op de waardes van dit water hebben wij geen invloed. Dit water heeft wel invloed op onze waardes. Het is goed om te kijken waar het water vandaan komt voordat er maatregelen worden neergelegd.”
Wat heb jij zien veranderen in de afgelopen jaren op het thema Water en Bodem?
“Er is veel veranderd in de marktsituatie en regelgeving waar wij rekening mee moeten houden. Dat is gewoon zo. De boeren, en zeker de blijvers, weten dat ze daar serieus mee om moeten gaan en dat ze daar ook iets voor moeten doen. Alleen zou ik graag willen zien dat tijdens het ontwikkelen van deze regelgeving meer het gesprek wordt aangegaan met boeren en tuinders. Wij zijn al eeuwen bezig met het ondernemen in de agrarische sector. Hier zit de kennis vanuit jarenlange praktijkervaring. Dat moet de basis voor de discussie zijn en niet emoties. Wij willen zeker meewerken aan het behalen van doelen, maar het moet wel reëel zijn en de kosten daarvoor moeten niet op het bord van de ondernemer komen. Daar maken wij ons vanuit de LLTB hard voor aan elke gesprekstafel, van gemeenten, tot waterschap tot aan ministeries.”
Wat is het belang van water en bodem op je eigen bedrijf?
"Als boomteler is het lastig om het organischstofgehalte in je bodem op peil te houden. Bomen, met name laanbomen, solitaire struiken, bos- en haagplantsoen en potplanten, kweken wij 4 tot 5 jaar op een perceel en voeren wij daarna, meestal met kluit, af. Dan gaat er een hoop organische stof verloren wat heel lastig is om weer aan te voeren. Dit kan door middel van humus of compostmaterialen, alleen bevat het laatste vaak resten plastic, glas en ander vuil."
"Wij maken ons vooral zorgen over hoe de toekomst eruit ziet. Hoe kunnen wij goed blijven kweken als wij om moeten gaan met telkens veranderende wet- en regelgeving zoals de Green Deal, stikstofmaatregelen, de KRW en het 7e APN, om er maar eens een paar te noemen. We hebben behoefte aan langjarige zeker- en duidelijkheid.”
Wat wil je de DAW-partners meegeven?
“Luister naar de mensen in de praktijk; wat zijn mogelijkheden en wat zijn onmogelijkheden. Zijn wij ons allemaal bewust van de consequenties van wat het effect gaat zijn van de aankomende regelgeving op de landbouw? Daar twijfel ik soms aan. Het is goed dat binnen het DAW mensen met elkaar in gesprek gaan. Ik wil de partners dan ook graag meegeven om geregeld in het veld te kijken, vragen te stellen aan dé experts: de boeren en tuinders.”